%0 Journal Article %T بهینه‌سازی با الگوریتم‌های فراکاوشی جهت تخمین ضریب پخش طولی رودخانه-ها %J نشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران %I انجمن مهندسی آبیاری و آب ایران %Z 2251-7359 %A اوحدی, سیما %A هاشمی منفرد, سید آرمان %A گیوه چی, محمد %D 2021 %\ 09/23/2021 %V 12 %N 1 %P 151-171 %! بهینه‌سازی با الگوریتم‌های فراکاوشی جهت تخمین ضریب پخش طولی رودخانه-ها %K انتقال آلودگی %K بهینه‌سازی %K روش‌های فراکاوشی %K ضریب پخش طولی %R 10.22125/iwe.2021.138262 %X در سراسر جهان، رودخانه‌ها از اصلی‌ترین شریان­های تأمین نیازهای شرب، صنعت و کشاورزی به شمار می‌آیند. از این رو، در سال‌های اخیر شناخت و مطالعه‌ی فرایندهای انتقال آلودگی در رودخانه‌ها اهمیت خاصی پیدا کرده است. ضریب پخش طولی مهم­ترین پارامتر تأثیرگذار در معادله انتقال است که تاکنون روش­های مختلفی جهت تخمین و محاسبه آن ارائه شده است. از جمله رویکردهای مطرح جهت تخمین ضریب پخش طولی رودخانه­ها استفاده از روش­های بهینه­سازی فراکاوشی می­باشد. در این تحقیق توانایی 5 الگوریتم فراکاوشی شامل الگوریتم ژنتیک (GA)، کلونی زنبورهای عسل مصنوعی (ABC)، ازدحام ذرات (PSO)، گرگ خاکستری (GWO) و رقابت استعماری (ICA) در تخمین پارامتر مذکور مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفته است. رابطه محاسبه ضریب پخش طولی با استفاده از هر یک از الگوریتم­ها ارائه و نتایج با داده­های مشاهداتی مقایسه شده است. طبق نتایج، الگوریتم بهینه­سازی ژنتیک در شرایط تکرار یکسان، از دقت و سرعت بالاتری نسبت به سایر الگوریتم­های مورد بررسی برخوردار است. سپس از پارامترهای آماری شامل خطای مجذور میانگین مربعات، میانگین خطای مطلق و ضریب همبستگی جهت بررسی دقت الگوریتم­ها استفاده شده است. که این مقادیر برای الگوریتم ژنتیک به ترتیب برابر با 1052/0 ، 4354/0 و 8288/0 بدست آمد. در نتیجه می­توان با دقت مناسبی، معادله حاصل از این الگوریتم را در محاسبه ضریب پخش طولی کارآمد معرفی نمود.   %U https://www.waterjournal.ir/article_138262_c74b59e441e34ad8c9002cf372711fae.pdf