%0 Journal Article %T بررسی متغیرهای هواشناسی مؤثر در روند تبخیر-تعرق مرجع در حوضه دریاچه ارومیه %J نشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران %I انجمن مهندسی آبیاری و آب ایران %Z 2251-7359 %A حجابی, سمیه %A رضائیان, حسن %A وظیفه خواه, محمد امین %D 2022 %\ 06/22/2022 %V 12 %N 4 %P 310-333 %! بررسی متغیرهای هواشناسی مؤثر در روند تبخیر-تعرق مرجع در حوضه دریاچه ارومیه %K تبخیر-تعرق مرجع %K تحلیل حساسیت %K تحلیل روند %K تحلیل سهم %K حوضه دریاچه ارومیه %R 10.22125/iwe.2022.150750 %X تبخیر-تعرق مرجع (ETo) نقش مهمی در مدیریت و برنامه­ریزی آبیاری دارد. بررسی حساسیت ETo به متغیرهای هواشناسی و بررسی سهم هر متغیر در روند ETo، برای مدیریت بحران آب دریاچه ارومیه ضروری است. در این مطالعه، تبخیر-تعرق مرجع در 13 ایستگاه سینوپتیک داخل و اطراف حوضه آبریز دریاچه ارومیه برای دوره 2018-1990 به روش پنمن-مانتیث فائو برآورد شد. نتایج تحلیل روند نشان داد که میانگین ETo سالانه ایستگاه­ها روند افزایشی معنی­داری به میزان mm year-2 0/8 دارد. به­علاوه، تحلیل روند میانگین متغیرهای هواشناسی سالانه ایستگاه­ها، بیانگر روندهای افزایشی معنی­دار در دمای کمینه (Tmin) (℃ year-1 07/0)، دمای بیشینه (Tmax) (℃ year-1 09/0) و سرعت باد (u2) (m s-1 year-1 02/0) است. نتایج تحلیل حساسیت ETo نشان داد که در مقیاس زمانی سالانه، بیشترین میزان حساسیت ETo به رطوبت نسبی (RH) و کمترین میزان حساسیت ETo به Tmin است. همچنین، طی این دوره میزان حساسیت ETo به Tmax، u2 و RH افزایش و میزان حساسیت ETo به تابش خورشیدی (Rs) کاهش یافته است. نتایج تحلیل سهم متغیرهای هواشناسی در تغییرات ETo بیانگر این است که در اغلب ایستگاه­ها (با اقلیم خشک و نیمه خشک) u2 بیشترین سهم را در تغییر ETo دارد. اما، در ایستگاه سردشت با اقلیم خیلی مرطوب، سهم سایر عوامل در روند ETo (کاهش RH و افزایش Tmin و Tmax) بیشتر از تاثیر کاهش u2 است. نتایج این مطالعه، لزوم توجه به پاسخ متفاوت ETo به تغییرات متغیرهای هواشناسی در اقلیم­های مختلف را در برنامه­ریزی سامانه­های منابع آب و مطالعات وابسته به سناریوهای تغییر اقلیم برجسته می­سازد. %U https://www.waterjournal.ir/article_150750_8204d0d3b6860cf7892a8bac94dbe0fd.pdf