ORIGINAL_ARTICLE
بررسی خصوصیات هیدرولیکی در پرتابه جامی شکل با استفاده از مدل عددی
پرتاب کننده های جامی شکل یکی از انواع مهم مستهلک کننده ها می باشند و نقش استهلاک انرژی جریان در سرریز ها را به عهده دارند. در این پژوهش به بررسی خصوصیات هیدرولیکی جریان بر روی پرتابه جامی شکل با مدل عددی فلوئنت پرداخته شده است. در این تحقیق به منظور گسستهسازی محیط شبیهسازی از سه نوع شبکه محاسباتی سازمان یافته (درشت، متوسط و ریز) استفاده شد. به منظور شبیهسازی جریان از مدلهای آرام، k-ε (Standard، RNG و Realizable) و مدل k-ω (استاندارد و SST) استفاده گردید. همچنین به منظور یافتن بهترین شرایط دیواره دو نوع تابع دیواره استاندارد (Standard) و غیرلغزشی (Non equilibrium) مورد بررسی قرار گرفت. معیار مقایسه در این پژوهش نیز پروفیل بالایی جت آب میباشد. نتایج نشان داد شبکه محاسباتی ریز، شرط سرعت ورودی برای مرز ورودی جریان همچنین فشار خروجی برای مرزهایی که با هوا در تماس میباشند، بهترین جوابها را ارئه میدهد. همچنین تابع دیواره استاندارد نیز برای اثر تابع دیواره انتخاب و مدل آشفته k –ε (Standard)منطبقترین نتایج با نتایج آزمایشگاهی دارد. همچنین از بررسی جت ریزشی هرچه جت آب به حوضچه نزدیکتر میشود نتایج محاسباتی با نتایج عددی اختلافشان بیشتر میگردد. پروفیل زیرین جت آب حساسیت کمتری نسبت به پروفیل بالایی جت اب نسبت به تغییرات هیدرولیکی دارد. در بررسی فشار نیز مشخص شد نتایج نشان میدهد که مقادیر عددی فشار در عدد فرود پایین اختلاف زیادی با نتایج آزمایشگاهی دارد.
https://www.waterjournal.ir/article_100719_bb71df92881ed0052363cd8be5aa0e29.pdf
2019-12-22
12
1
10.22125/iwe.2019.100719
پرتابه جامی شکل
مدل آشفتگی
تابع دیواره
فلوئنت
شبکه محاسباتی
رامین
منصوری
ramin_mansouri@yahoo.com
1
هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان- گروه عمران
LEAD_AUTHOR
فاضل
معافث
fazel.moafi1371@gmail.com
2
دانشجوی ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ، گروه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻋﻤﺮان، دانشکده فنی ومهندسی، واحد سیرجان، دانشگاه آزاد اسلامی، سیرجان، ایران
AUTHOR
مسعود
بهشتی راد
masood.beheshti@yahoo.com
3
استادیار گروه مهندسی آبخیزداری، واحد سیرجان، دانشگاه آزاد اسلامی، سیرجان، ایران
AUTHOR
علی
کاربخش
dr.karbakhsh@gmail.com
4
استادیار گروه مهندسی عمران، واحد سیرجان، دانشگاه آزاد اسلامی، سیرجان، ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
شناسایی دادههای غیرنرمال آزمایشات الگوی جریان در قوس با استفاده از روشهای آماری
عوامل مختلفی مانند خطاهای انسانی و دستگاهی، شرایط اندازهگیری و طبیعت جریان در شرایط یکتا ممکن است سبب بروز دادههایی شود که با الگوی نرمال جامعه آماری در تناقض باشند؛ به گونهای که این گمان به وجود آید که با یک روند متفاوت تولید شدهاند. در یک تعریف کلی به این نوع از دادهها، دادههای غیرنرمال (پرت یا خارج از محدوده) گفته میشود. شناسایی دادههای پرت از جنبههای مختلف دارای اهمیت بوده و منجر به شناخت هرچه بهتر و دقیقتر الگوی جریان میشود. هدف اصلی از انجام این تحقیق، بررسی و شناسایی دادههای پرت موجود در آزمایشات الگوی جریان در یک کانال قوسی با زاویه مرکزی 180 درجه و عرض 1 متر با و بدون وجود آبشکن در قوس با استفاده از روشهای آماری است. کانال مورد نظر در آزمایشگاه هیدرولیک دانشگاه خلیج فارس قرار داشته و برای برداشت سرعتهای سه بعدی جریان از سرعتسنج وکترینو استفاده شده است. به منظور شناسایی دادههای پرت در این تحقیق از روشهای انحراف مطلق میانگین، خوشهبندی K-Means، ضریب چگالی محلی و روش رایگیری استفاده شده است. نتایج حاصل از اجرای این روشها بر دادههای آزمایشگاهی برداشت شده نشان داد که کارایی بیشتر روشها مناسب است. در این مقاله در نهایت برای حصول بهترین نتیجه، از روش رایگیری استفاده شده است. در این روش، دادههایی به عنوان کاندیدای داده پرت نهایی در نظر گرفته میشوند که توسط بیشتر روشها به عنوان داده پرت شناسایی شده باشند.
https://www.waterjournal.ir/article_100720_89142e8ebae54ee4a18678b6229c4f43.pdf
2019-12-22
13
29
10.22125/iwe.2019.100720
روشهای آماری
دادههای پرت
الگوی جریان
قوس 180 درجه تند
سرعت سنج Vectrino
محمد
واقفی
vaghefi@pgu.ac.ir
1
استادیار گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر
LEAD_AUTHOR
کیومرث
محمودی
kumarsmahmoodi@aut.ac.ir
2
دانشکده مهندسی دریا، دانشگاه امیرکبیر، تهران، ایران
AUTHOR
مریم
اکبری
m.akbari@pgu.ac.ir
3
کارشناس ارشد سازههای هیدرولیکی، گروه مهندسی عمران، دانشگاه خلیج فارس،
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مطالعه آزمایشگاهی تیپهای مختلف سرریز جانبی کلیدپیانویی ذوزنقهای
سرریزهای جانبی سازههای هیدرولیکی هستند که برای انحراف جریان در سیستمهای آبیاری و زهکشی مورد استفاده قرار میگیرند. سرریزهای جانبی کلیدپیانویی از سال ۲۰۱۷ مورد مطالعه قرار گرفتند. این سرریزها دارای ضرایب آبگذری قابلتوجهی نسبت به سرریز جانبی مستطیلی کلاسیک در عرض محدود کانال جانبی هستند. در این تحقیق ضریب دبی چهار تیپ مختلف A، B، C و D سرریز جانبی کلیدپیانویی ذوزنقهای تحت شرایط جریان آزاد اندازهگیری شده و با نتایج سرریز جانبی مستطیلی کلاسیک مقایسه شد. نتایج نشان داد که ضریب دبی سرریزهای تیپ A> تیپ B> تیپ C>تیپ D است که بسیار متفاوت با نتایج بهدستآمده برای سرریزهای کلیدپیانویی به کار گرفته شده در وضعیت نرمال (جریان عمود بر محور سرریز) است. راندمان سرریزهای جانبی کلیدپیانویی در مقایسه با سرریزهای جانبی مستطیلی کلاسیک ( ) با افزایش هد روی سرریز کاهش مییابد تا جایی که در نسبت عمق جریان بالادست به ارتفاع سرریز ( ) بیشتر از ۴۵/۱ به مقدار خاصی مجانب میشود. همچنین در این تحقیق یک رابطه چندجملهای درجه 3 برای تخمین دقیق ضریب دبی هر یک از تیپهای مختلف سرریز جانبی کلیدپیانویی ذوزنقهای ارائه شد.
https://www.waterjournal.ir/article_100722_754b7d1e3bddc25c96606d01589c1af0.pdf
2019-12-22
30
40
10.22125/iwe.2019.100722
جریان آزاد
جریان زیربحرانی
سرریز جانبی کلیدپیانویی
ضریب دبی
کانال مستقیم
ابوالفضل
ساغری
asaghari@semnan.ac.ir
1
گروه آب و سازههای هیدرولیکی، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه سمنان.
AUTHOR
مجتبی
صانعی
saneie_m@scwmri.ac.ir
2
گروه مهندسی رودخانه و سواحل، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی. تهران.
LEAD_AUTHOR
خسرو
حسینی
khhoseini@semnan.ac.ir
3
گروه مهندسی آب و سازه های هیدرولیکیف دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه سمنان
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مطالعه آزمایشگاهی کاربرد صفحات مستغرق در حفاظت از ساحل خارجی رودخانه
یکی از مهمترین مسائلی که در علم مهندسی رودخانه مورد توجه ویژه قرار دارد، ساماندهی رودخانه در محل قوس میباشد. عملیات ساماندهی رودخانهها جهت جلوگیری از تغییر انحناء قوس، حفاظت از دیواره خارجی در برابر فرسایش و همچنین کنترل رسوبگذاری در مجاورت دیواره داخلی رودخانهها انجام میشود. یکی از روشهای کاربردی جهت ساماندهی رودخانهها، تثبیت سواحل و محافظت آن در برابر فرسایش، استفاده از صفحات مستغرق میباشد. صفحات مستغرق سازههای هدایت کننده جریان میباشند که در کف رودخانه با زاویهای نسبت به جریان اصلی نصب شده و برای اصلاح الگوی جریان مجاور بستر، طراحی میگردند. در این تحقیق پس از انجام تحلیل ابعادی و تعیین پارامترهای بدون بعد مؤثر، صفحات مستغرق در سه طول و سه زاویه مختلف در کانالی با قوس ملایم سینوسی قرار داده شد و عملکرد آنها با یکدیگر مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش طول و فاصله بین صفحات مستغرق در یک عدد فرود ثابت، حداکثر عمق آبشستگی افزایش مییابد، بهطوریکه بیشترین مقدار حداکثر عمق آبشستگی صفحه اول در زاویه 110 درجه و طول 66/2 مشاهده شد. مناسبترین زاویه برای استقرار صفحات مستغرق، زاویه 140 درجه و مخربترین زاویه استقرار، زاویه 110 درجه است.
https://www.waterjournal.ir/article_100723_1fe43af13484fd996b36f09c840fb261.pdf
2019-12-22
41
61
10.22125/iwe.2019.100723
اصلاح الگوی جریان
ساماندهی رودخانه
صفحات مستغرق
عمق آبشستگی
فرسایش
هانیه
حقیقت پناه
h.haghighatpanah@yahoo.com
1
کارشناسی ارشد سازه های آبی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
AUTHOR
پیام
خسروی نیا
p.khosravinia@uok.ac.ir
2
گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
LEAD_AUTHOR
علی
حسین زاده دلیر
ahdalir@tabrizu.ac.ir
3
استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مدل سازی شکست سد با استفاده از روش بدون شبکه پتروو- گالرکین و معادلات آب کم عمق
شکست سد از جمله مهمترین مسائل مرتبط با مهندسی آب است که محققین زیادی به بررسی این پدیده پرداختهاند. معادلات حاکم بر شکست سد، معادلات آبهای کمعمق است. بسیاری از محققین سعی کردهاند پدیده شکست سد را با استفاده از روشهای عددی، بررسی کنند. اکثر این روشهای عددی مانند حجم محدود، معادلات دیفرانسیل را در شرایط ساده و پیچیده هندسی و با شبکهبندی دامنه مسئله، حل میکنند. اخیراً از روشهای عددی جدیدی به نام روشهای بدون شبکه برای حل معادلات دیفرانسیل استفاده میشود. در این روشها نیازی به شبکهبندی دامنه مسئله نیست. در این پژوهش معادلات آب کمعمق با استفاده از روش بدون شبکه پتروو-گالرکین به همراه تابع شکل حداقل مربعات متحرک، مدلسازی شد. سپس با استفاده از یک مثال استاندارد به صحتسنجی مدل پرداخته شد. با محاسبه میزان خطا مشخص شد این روش از دقت مناسبی برخوردار بود به طوری که میزان جذر میانگین مربعات خطا برابر 00246/0 بدست آمد. در نهایت با استفاده از مدل، مسئله شکست سد شبیهسازی شد و نتایج بدست آمده با نتایج حاصل از روش بدون شبکه گالرکین مقایسه شد.
https://www.waterjournal.ir/article_100724_05f7651e2afc171b42d1ab79f450c3b5.pdf
2019-12-22
62
75
10.22125/iwe.2019.100724
سعید
دیمه ور
saeeddeymevar641@birjand.ac.ir
1
کارشناسی ارشد مهندسی عمران گرایش مهندسی و مدیریت منابع آب، دانشگاه بیرجند.
AUTHOR
ابوالفضل
اکبرپور
akbarpour@birjand.ac.ir
2
عضو هیات علمی گروه عمران
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی عملکرد مدیریت آب در شبکه آبیاری دشت قزوین
بررسی عملکرد شبکههای آبیاری بهمنظور شناخت وضعیت موجود، انجام برنامهریزی و بهبود شبکهها و سامانههای آبیاری در هر منطقه ضروری میباشد. ارزیابی شبکه آبیاری قزوین با برخی شاخصهای مبتنی بر هزینه تولید بهازای نهادههای آب و زمین نشان داد دامنه ارزش محصول در سطح خالص و در سطح زیرکشت 1891-1179 و 1768-1633 دلار بر هکتار و در واحد آب تحویلی 68/0 تا 1/1 دلار بر مترمکعب است. مقایسه نتایج در سه ناحیه تاکستان، قزوین و بوئین زهرا نشان داد که ناحیه تاکستان به واسطه بیش آبیاری در آینده نامناسب خواهد بود. درحالی که سایر نواحی، بیانگر نیازمندی گیاه به آب و شرایط کم آبیاری بود. شاخص خودکفایی مالی حاکی از تامین حدود یک سوم کل هزینههای بهرهبرداری و نگهداری شبکه توسط بهرهبرداران و وابستگی به منابع دولتی میباشد. شاخص بازگشت ناخالص سرمایه برای شبیهسازی شبکهای مشابه 101 درصد شد که بیانگر اقتصادی بودن اجرای شبکه است. نتایج نشان داد ارزش ناخالص محصولات بهواسطه افزایش قیمت جهانی پایه گندم و افزایش قیمت تضمینی گندم، 98/59 میلیون دلار است. مدیریت مصرف منابع محدود آب بهدلیل مشارکت کم بهرهبرداران در مدیریت و سیاستگذاریهای شبکه ضعیف است. لازم است تا ضمن مشارکت بهرهبرداران، با بهکارگیری روشهای نوین آبیاری و روشهای بهزراعی، وضعیت مصرف آب و راندمان آبیاری در شبکه آبیاری قزوین بهبود یابد.
https://www.waterjournal.ir/article_100726_2267f6f8c9e4639488da2b86c508f8a0.pdf
2019-12-22
76
88
10.22125/iwe.2019.100726
استاندارد ارزش ناخالص محصول
بازگشت ناخالص سرمایه
خودکفایی مالی شبکه
حمید
زارع ابیانه
zareabyaneh@gmail.com
1
گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
LEAD_AUTHOR
آرمان
حیدری
arman.heidari1991@gmail.com
2
دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا -ایران
AUTHOR
پیمان
دانشکار آراسته
arasteh1348@yahoo.com
3
دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه بین المللی قزوین
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تأثیر سطوح نیمهعایق و طبیعی در تغییرات رطوبت پروفیل خاک سامانههای سطوح آبگیر بهینهسازی شده
این پروژه به منظور بررسی تأثیر سامانههای سطوح آبگیر با تیمارهای مختلف، در ذخیرهسازی مطلوب رطوبت در پروفیل خاک چاله نهال، جهت استقرار و توسعه پوشش گیاهی مثمر به مدت 5 سال در استان کرمان به اجرا در آمده است. اندازهگیری و ثبت دادههای رطوبت خاک در زمانهای 1 روز بعد از بارندگی، 1 روز قبل از آبیاری، 1 روز بعد از آبیاری و هر 5 روز یکبار در طول دوره رشد گیاه، با استفاده از دستگاه رطوبتسنج TDR در عمقهای 25، 50 و 75 سانتیمتری چاله نهال برای هر یک از سامانههای سطوح آبگیر انجام گرفت. نتایج مقایسه میانگین درصد رطوبت خاک در تیمارهای مختلف نشان داد که در عمق 25 سانتیمتری چاله نهال، تیمارها نقشی در تغییرات میزان رطوبت خاک نداشتهاند. در عمق 50 سانتیمتری خاک، بین تیمارهای مختلف در سطح احتمال 5 درصد تفاوت معنیدار وجود داشته است. در عمق 75 سانتیمتری خاک، بین تیمارهای جمعآوری پوشش گیاهی سامانه با فیلتر سنگریزهای و جمعآوری پوشش گیاهی سامانه بدون فیلتر سنگریزهای در سطح احتمال 5 درصد و بین تیمارهای عایق نمودن بخشی از سطح سامانه با فیلتر سنگریزهای و عایق نمودن بخشی از سطح سامانه بدون فیلتر سنگریزهای در سطح احتمال 4 درصد تفاوت معنیدار وجود داشته است. بدین ترتیب استفاده از سامانههای سطوح آبگیر باران به ویژه سامانه عایق به همراه به کارگیری فیلتر سنگریزهای جهت افزایش ذخیره رطوبت پروفیل خاک در ناحیه توسعه ریشه درختان مثمر در باغات دامنهای توصیه میگردد.
https://www.waterjournal.ir/article_100729_71a20a9450333dc662c9501b97531c35.pdf
2019-12-22
89
104
10.22125/iwe.2019.100729
سطوح آبگیر باران
رطوبت خاک
ذخیره رطوبت
استحصال آب
باغات در اراضی شیبدار
محسن
بنی اسدی
mbaniasadi61@gmail.com
1
معاونت مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان
AUTHOR
نجمه
سید علیخانی
nsedalikhani@yahoo.com
2
کارشناس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان
AUTHOR
هرمزد
نقوی
naghavii@gmail.com
3
استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی ومنابع طییعی استان کرمان
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تاثیر شاخص خیسی و داده های طیفی در براورد درصد ذرات خاک با استفاده از مدل های نروفازی،شبکه عصبی مصنوعی و رگرسیون درختی
برآورد مستقیم برخی از ویژگی های خاک وقت گیر ، پر هزینه و گاها امکان پذیر نیست، در سال های اخیر از روش های غیر مستقیم برای برآورد این خصوصیات استفاده می شود. در مطالعه حاضر بر اساس تکنیک هایپرکیوب، محل 115 پروفیل شناسایی و سپس نمونه برداری از افق ها انجام گرفت و درصد شن و رس و سیلت نمونه های خاک اندازه گیری شد. متغیرهای محیطی یا فاکتورهای خاکسازی که در این پژوهش استفاده شد شامل: اجزاء سرزمین ، داده های تصویر لندست 8 ، نقشه سطوح ژئومورفولوژی و شاخص های منتج از آن و داده های طیف سنجی انعکاسی می باشد. همچنین، جهت ارتباط دادن بین داده های خاک (رس، شن و سیلت ) و متغیرهای کمکی از مدل های شبکه عصبی مصنوعی، رگرسیون درختی و نروفازی بهره گرفته شد. نتایج این تحقیق نشان داد که مدل نروفازی دارای دقت بیشتری نسبت به شبکه عصبی مصنوعی و رگرسیون درختی به منظور پیش بینی هر سه پارامتر رس، شن و سیلت میباشد. مقدار متوسط خطا در روش نروفازی با روش رگرسیون درختی مقایسه شد و نتایج نشان داد که مقدار متوسط مربعات خطا در مدل نروفازی برای متغیر رس1.43 و برای شن 1.98 و برای سیلت2.1 بوده که برای رس 71/6 ،برای شن 49/8 و برای سیلت 42/5 واحد نسبت به رگرسیون درختی کاهش داشت . نتایج همچنین نشان داد که برای پیش بینی رس، شن و سیلت پارامترهای داده های طیفی، شاخص خیسی، شاخص همواری با درجه تفکیک بالا بیشترین سهم را در برآورد دارند.
https://www.waterjournal.ir/article_100742_4bdd4263982622f135e3c1870752441a.pdf
2019-12-22
105
126
10.22125/iwe.2019.100742
شاخص خیسی
داده های طیفی
شبکه عصبی مصنوعی
رگرسیون درختی
نروفازی
الهام
مهرابی گوهری
elham.mehrabi1@yahoo.com
1
لرستان
AUTHOR
حمیدرضا
متین فر
matinfar.h@lu.ac.ir
2
دانشیار،گروه علوم خاک،دانشکده کشاورزی،دانشگاه لرستان
LEAD_AUTHOR
روح الله
تقی زاده مهرجردی
rtaghizadeh@ardakan.ac.ir
3
گروه علوم خاک،دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی،دانشگاه اردکان
AUTHOR
اعظم
جعفری
a.jafari@uk.ac.ir
4
گروه علوم خاک،دانشکده کشاورزی،دانشگاه باهنر
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
ارزیابی آسیبپذیری آبخوان دشت قزوین و تحلیل حساسیت حذف پارامترها با بکارگیری GIS
امروزه به دلیل رونق در بخش کشاورزی و افزایش استفاده ازکودهای شیمیایی و دفع نادرست فاضلابهای صنعتی و شهری احتمال آلودگی لایههای آبدار افزایش یافته است؛ بنابراین نیاز به شناسایی مناطق آسیبپذیر آبخوان برای جلوگیری از آلودگی آبهای زیر زمینی و مدیریت کاربری اراضی احساس میشود. بدین منظور، جهت تعیین پتانسیل آلودگی آبهای زیر زمینی از چهار روش AVI، GOD، DRASTIC و SINTACS بر روی قسمتی از دشت قزوین استفاده گردید. بر اساس مقایسههای صورت گرفته میان شاخصها و کلاسهای تعیین شده در هر شاخص، کلاس آسیبپذیری غالب منطقه کم تا متوسط تعیین شد. در دو شاخص DRASTIC و SINTACS بیشترین حساسیت منطقه مورد مطالعه در قسمت مرکزی دشت قرار گرفته است. برای شاخص AVI بیشترین سطح از منطقه دارای آسیب پذیری خیلی کم بوده و برای شاخص GOD بیشترین مساحت در کلاس متوسط قرار می گیرند. از مقایسه شاخص های مذکور، در شاخص SINTACS آسیب پذیری منطقه محافظه کارانه تر از سایر شاخص ها محاسبه شده است و در شاخص AVI کمترین آسیب پذیری برای منطقه مشخص شده است. از میان شاخص های فوق با توجه به حساسیت آب های زیرزمینی در منطقه روش SINTACS از سایر روشها برآورد بهتری از آسیب پذیری آب های زیرزمینی در اختیار قرار می دهد. میزان تاثیرگذاری پارامترهای موثر در تعیین آسیبپذیری روش های DRASTIC و SINTACS با استفاده از تحلیل حساسیت حذف پارامتر، مورد ارزیابی قرار گرفت و در نهایت نتایج تحلیل حساسیت نشان داد که پارامتر تغذیه خالص و نوع خاک بیشترین تاثیر را در تعیین آسیب پذیری منطقه دارند.
https://www.waterjournal.ir/article_100746_e60e5c0ac001cc6496b7f5b5af6e0bf5.pdf
2019-12-22
127
145
10.22125/iwe.2019.100746
آسیب پذیری لایه آبدار
تحلیل حساسیت
SINTACS
DRASTIC
God
AVI
وحید
یزدانی
v.yazdany@yahoo.com
1
مدیرعامل شرکت مهندسی مشاور هیدروپی
AUTHOR
حمید
منصوریان
mansourian.h@gmail.com
2
کارشناسی ارشد مهندسی عمران- آب
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
پهنه بندی و بررسی مخاطرات ناشی از برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت سرایان)
آبهای زیرزمینی قسمت زیادی از منابع آب آبیاری اراضی کشاورزی است؛ بنابراین باید مدیریت صحیحی در نحوة بهرهگیری از این منابع انجام شود. این پژوهش، به بررسی کمی و کیفی آبخوان با استفاده از روش درونیابی IDW در نرم افزار ARC GIS 10.2 و مخاطرات ناشی از برداشت بیرویه از آب زیرزمینی دشت سرایان پرداخته است. تعداد چاههای مورد بررسی در این پژوهش 30 حلقه و سال مطالعاتی برای دادههای برداشت آب چاهها از سال 1391 تا 1395، دادههای افت سطح ایستابی از سال 1365 تا 1396 و داده های کیفی از سال 1387 تا 1395 در نظر گرفته شد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد میزان برداشت آب از چاهها در سال 1391 بیشتر از سال 1393 و در سال 1395 به حداقل مقدار خود رسیده است به طوری که اکثر چاههای واقع حوضه مورد مطالعه از برداشت 24 لیتر در ثانیه به 9 لیتر در ثانیه رسیده است. همچنین افت سطح ایستابی در یک دوره زمانی 31 ساله، 20 متر بدست آمد. علاوه بر آن، نتایج نشان داد؛ در دوره زمانی مورد مطالعه کیفیت آب زیرزمینی در این دشت به شدت کاهش یافته و این کاهش کیفیت باعث کاهش عملکرد گیاهان در منطقه مورد مطالعه شده است.
https://www.waterjournal.ir/article_100747_d5a646a00e61015511caebc9e533843d.pdf
2019-12-22
146
162
10.22125/iwe.2019.100747
: آب زیرزمینی
آسیب
درونیابی
GIS
فهیمه
شریفان
sharifan@yahoo.com
1
دانشجوی دکتری منابع آب، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
AUTHOR
حسین
خزیمه نژاد
hkhozeymeh@birjand.ac.ir
2
گروه مهندسی آب، دانشگاه بیرجند، بیرجند
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تعیین محل مناسب جهت تغذیه مصنوعی آب زیرزمینی آبخوان هشتگرد به روش منطق فازی GIS مبنا
در طول دو دهه گذشته به علل مختلف از جمله کاهش بارندگی ها، افزایش جمعیت، مدیریت نامناسب آب، برداشت از منابع آب زیرزمینی به صورت مدیریت نشده در کشور افزایش یافته است که کاهش تراز آب زیرزمینی، ایجاد فرونشست ها و فروچاله ها در دشت ها از پیامدهای آن بوده است. مدیریت صحیح منابع آب زیرزمینی از طریق دو مولفه اصلی کاهش برداشت از آبخوان و افزایش تغذیه آن امکان پذیر می باشد. هدف از انجام تحقیق حاضر، مکان یابی مناسب جهت تغذیه مصنوعی آبخوان هشتگرد در ایران از طریق ایجاد بندهای تاخیری و یا حوضچه های تغذیه با در نظر داشتن عدم قطعیتهای موجود در این زمینه و رعایت معیارهای لازم با استفاده از روش منطق فازی می باشد. در این روش هر یک از معیارهای فنی و اقتصادی موثر در انتخاب محل مناسب، به صورت لایه رستر تولید گردیده و توابع عضویت فازی معیارها تعیین گردید. در نهایت به روش های مختلف، همپوشانی فازی لایه ها بررسی و مناطق مناسب تعیین گردید. نتایج نشان داد مناطق مناسب در بستر و اطراف رودخانه کردان در بالادست اتوبان تهران- تبریز به مساحت 90 هکتار و در پایین دست راه آهن تهران- تبریز به مساحت 350 هکتار مشخص گردید. با عنایت به جهت جریان آب زیرزمینی و تامین مساحت مورد نیاز تغذیه مصنوعی، منطقه 90 هکتاری اطراف رودخانه کردان در بالادست اتوبان تهران- تبریز به عنوان مناسب ترین گزینه جهت ایجاد بندهای تاخیری و حوضچه های مصنوعی تعیین گردید.
https://www.waterjournal.ir/article_100748_e162f9da2daf3b22de2ee43a7414a5a2.pdf
2019-12-22
163
177
10.22125/iwe.2019.100748
آبخوان هشتگرد
آب زیرزمینی
تغذیه مصنوعی
منطق فازی
GIS
مهران
قدرتی
mehranghodrati@yahoo.com
1
کارشناس ارشد شرکت آب منطقه ای تهران
AUTHOR
ایرج
سعیدپناه
saeedpanah@znu.ac.ir
2
استادیار گروه عمران دانشکده مهندسی، دانشگاه زنجان
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اثرات تغییر اقلیم بر رواناب با مدل هیدرولوژیکی IHACRES در برخی از حوزههای آبخیز استان اردبیل
تغییر اقلیم یکی از مهمترین چالشهایی است که بخشهای مختلف زندگی انسان را تحت تأثیر قرار میدهد، در دهههای اخیر شرایط اقلیمی سبب تغییر در حجم، زمان و مدت رواناب شده است که پیامد این اتفاق در عرصه مدیریت منابع آب، تحولات و تغییرات بسیاری را بهوجود خواهد آورد. هدف از پژوهش حاضر بهدست آوردن نوسانات رواناب طی دهههای آینده (2030-2011)، با استفاده از مدل IHACRES میباشد. بدین منظور پارامترهای اقلیمی دمایحداکثر، دمای حداقل و بارش طی دهههای آینده (2030-2011) با استفاده از مدل ریزمقیاس نمایی LARS-WG و استفاده از خروجی مدلHadCM3 بررسی شدند و دادههای بهدست آمده با استفاده از مدل IHACRES در 8 ایستگاه هیدرومتری واقع در جنوب و جنوب غربی استان اردبیل اجرا شدند و میزان رواناب در ایستگاهها طی دهههای آینده (2030-2011) تخمین زده شدند. نتایج نشان میدهد میزان بارش طی دهههای آینده دچار نوساناتی شده و بهطورکلی برای دوره زمانی 2030-2011 مقدار بارندگی 68/3 درصد کاهش یافته و دمای حداقل 48/16 و دمای حداکثر نیز 39/5 درصد افزایش یافته است. همچنین بررسی میزان رواناب طی دهههای آینده در ایستگاههای هیدرومتری نشان داد که دبی متوسط بهطورکلی 16/0 درصد کاهش یافته است و از طرف دیگر تعداد وقایع دبی اوج افزایش یافته است که بیشترین افزایش مربوط به ایستگاه هیدرومتری یامچی با دبی متوسط 09/2 مترمکعب بر ثانیه و 16 روز دبی اوج بالای 6 مترمکعب برثانیه میباشد.
https://www.waterjournal.ir/article_100750_7fe4625298f4fb9630d35a89afdfade5.pdf
2019-12-22
178
189
10.22125/iwe.2019.100750
مدل LARS-WG
مدل HADCM3
ریز مقیاس نمایی
تغییرات رواناب
نیر
آقابیگی
nayer.aghabeigi@yahoo.com
1
کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
AUTHOR
اباذر
اسمعلی عوری
esmaliouri@uma.ac.ir
2
گروه منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
LEAD_AUTHOR
رئوف
مصطفی زاده
raoofmostafazadeh@uma.ac.ir
3
دانشگاه محقق اردبیلی
AUTHOR
محمد
گلشن
m.golshan@sanru.ac.ir
4
دکتری آبخیزداری، اداره منابع طبیعی و آبخیزداری آستارا، گیلان، ایران
AUTHOR
آقابیگی، ن. 1396. ارزیابی تغییرپذیری رواناب و رسوب ناشی از تغییرات اقلیمی در برخی از حوزههای آبخیز استان اردبیل. پایاننامه کارشناسی ارشد، گروه آبخیزداری، دانشگاه محقق اردبیلی. 84 ص.
1
الماسی، پ؛ س. سلطانی، م. گودرزی، ر. مدرس. 1395. بررسی اثرات تغییر اقلیم بر رواناب سطحی در حوزه آبخیز بازفت، علوم آب و خاک، سال 20، شماره 78، ص 52-39.
2
خزایی، م؛ میرزایی، م، ملکیان آ. 1393. ارزیابی کارایی مدلهای MLP و RBF در مدلسازی بارش-رواناب در مقیاسهای زمانی مختلف. مدیریت منابع آب در مناطق خشک، سال1،شماره 1، ص 13-1.
3
رضایی زمان، م؛ مرید، س، دلاور، م،. 1392. ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر متغیرهای هیدروکلیماتولوژی حوضه سیمینهرود. نشریه آب و خاک، سال 6، شماره27، ص 1259-1247.
4
سیدقاسمی، س؛ ابریشم چی،ا، تجریشی، م. 1385. اثرات تغییرات جریان رودخانه زاینده -رود بر اثر تغییر اقلیم، دومین کنفرانس مدیریت منابع آب، دانشگاه صنعتی اصفهان.
5
صیاحی، ث؛ ع. شهبازی ، خ. خادمی. 1396. پیشبینی اثر تغییر اقلیم بر رواناب ماهانه حوزه دز با استفاده از مدل IHACRES، علوم و مهندسی آب، سال 7، شماره 15، ص 18-7.
6
طائی سمیرمی، س؛ ح، مرادی. م، خداقلی. 1394. پیشبینی تغییرات برخی از متغیرهای اقلیمی با استفاده از مدل ریزمقیاسسازی LARS-WG و خروجی مدل HADCM3 تحت سناریوهای مختلف، مهندسی و مدیریت آبخیز، جلد 7، شماره2، ص 156-145.
7
کاویان، ع؛ م. نامدار، م. گلشن، م. بحری. 1396. مدلسازی هیدرولوژیکی اثرات تغییر اقلیمی بر نوسانات دبی جریان در رودخانه هراز، مخاطرات محیط طبیعی، سال 6، شماره 12، ص 104-89.
8
گودرزی، م؛ ب. صلاحی، ا. حسینی. 1394، بررسی تأثیر تغییرات اقلیمی بر تغییرات رواناب سطحی (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه)، اکوهیدرولوژی، دوره 2، شماره 2، ص 189-175.
9
لکزائیان پور، غ؛ ا. محمدرضاپور، م. مالمیر . 1395. ارزیابی آثار تغییر اقلیم بر میزان رواناب رودخانه نازلوچای در حوزه آبریز دریاچه ارومیه، جغرافیا و توسعه، شماره 42، ص 198- 183.
10
مساح بوانی، ع؛ س. مرید. 1384. اثرات تغییر اقلیم بر جریان رودخانه زاینده رود اصفهان، علوم آب و خاک، سال 9، شماره 4، ص 27-17.
11
معافی مدنی، ف؛ م، موسوی بایگی،ح، انصاری .1391. پیشبینی وضعیت خشکسالی استان خراسان رضوی طی دوره 2011-2030 با استفاده از ریز مقیاس نمایی آمار خروجی مدل LARS-WG، جغرافیا و مخاطرات طبیعی، شماره 3، ص 37-21.
12
مهدیزاده، ص؛ م. مفتاح هلقی، س. سید قاسمی، ا. مساعدی. 1390. بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر میزان بارش در حوضه سدگلستان، پژوهشهای حفاظت آب و خاک، جلد18، شماره 3. ص 133-117.
13
نامدار، م.، 1393، پیشبینی رواناب سطحی بر پایه تغییرات اقلیمی حوزه آبخیز هراز، پایاننامه کارشناسی ارشد، گروه آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری. 124 ص.
14
Barrow, E. and Yu, G. 2005. “Climate Scenario for Alberta”, A report prepared for the priarie Adaptation Research.
15
Bavay M., Grünewald T. and Lehning M. 2013. Response of snow cover and runoff
16
to climate change in high Alpine catchments of Eastern Switzerland. Advances in
17
Water Resources, 55: 4-16.
18
Daisuke, N., Akio, K., Masahiro, H. and Taikan, O. 2016. Impact Of Climate Change On River Discharge Projected By Multi model Ensemble, Journal Of Hydrometeorology,7,1076-1088.
19
Dong W., Cui B., Liu Z. and Zhang K. 2014. Relative effects of human activities and climate change on the river runoff in an arid basin in northwest China. Hydrological processes, 28:4854-4864.
20
Dong, L.Q., Zhang, G.X. and Xu, Y.J. 2012. Effects of climate change and human activities on runoff in the Nenjiang River Basin, Northeast China. Hydrology and Earth System Sciences Discussions,9 (10): 11521-11549.
21
Gosain A., Rao S. and Basuray D. 2006. Climate change impact assessment on hydrology of Indian river basins. Current Science. 90(3): 346-353.
22
IPCC .2008. Climate change and water. Cambridge University Press, Cambridge, 83-96.
23
Li, L.J., Zhang, L., Wang, H., Wang, J., Yang, J.W., Jiang, D.J., Li, J.Y. and Qin, D.Y. 2007. Assessing the impact of climate variability and human activities on streamflow from the Wuding River basin in China. Hydrol Process. 21(25): 3485-3491.
24
Littlewood, L.G., Clarke, R.T., Collischonn, W. and Croke, B.F.W. 2007. Predicting daily Streamflow using rainfall forecasts, a simple loss module and unit hydrographs: Two Brazilian catchments. Environmental Modelling and Software, 22: 1229-1239.
25
Musau, J., Sang, J., Gathenya, J. and Luedeling, E. 2015. Hydrological responses to climate change in Mt. Elgon watersheds. Journal of Hydrology: Regional Studies, 3, 233-246.
26
Rasco, P., Szeidl, L., Semenov, MA. 1991. A Serial Approach to Local Stochastic Models. Journal Ecological Modeling. 57: 27-41.
27
Semenov, MA., Brooks, RJ., Barrow, EM., Richardson, CW. 1998. Compa rison of the WGEN and LARS-WG stochastic weather generators in the diverse climates. Climate Research, 10:95-107.
28
Spickett, T., Jeffery, B., Helen, L. and Katscherian, D. 2011. Adaptation strategies for health impacts of climate change. Application of a Health Impact. 56-61.
29
Sriwongsitanon, N., and Taesombat, W. 2011. Estimation of the IHACRES model parameters for Flood Estimation of Ungauged catchments in the upper ping river basin. Journal Kastsart (natural science) 45: 917-931.
30
Tan M., Ibrahim A., Yusop Z., Duan Z. and Ling L. 2015. Impacts of landuse and climate variability on hydrological components, Malaysia. Hydrological Sciences, 60:1-17.
31
Worqlul, A. W., Ayana, E. K., Maathuis, B. H., MacAlister, C., Philpot, W. D., Leyton, J. M. O. and Steenhuis, T. S. 2018. Performance of bias corrected MPEG rainfall estimate for rainfall-runoff simulation in the upper Blue Nile Basin, Ethiopia. Journal of Hydrology, 556, 1182-1191.
32
Ye, W., Jakeman. A.J. and Young. P.C. 1997. Identification of improved rainfall runoff models for an ephemeral low-yielding Australian catchment. Environmental Modelling and Software, 13: 59-74
33
ORIGINAL_ARTICLE
اثرتغییر اقلیم بر مقدار و شدت باران در شمال ایران
تغییرات خصوصیات بارش تحت تاثیر تغییر اقلیم شامل تغییر تعداد روزهای مرطوب، مدت بارش، شدت بارش و هم چنین تغییر در مقدار بارش میباشد. هدف این تحقیق تعیین اثر تغییر اقلیم بر مقدار و شدت باران در سواحل جنوبی دریای خزر است. به همین منظور مولفههای بارش در سه دوره (2030-2011)، (2065-2045) و (2099-2080) در شمال ایران با استفاده از پیش بینیهای مدل چرخش عمومی جوHadCM3 ، سناریوی انتشارA1B و همچنین مدل ریزمقیاس سازی LARS-WG پیشبینی گردید. بر اساس نتایج بهطور کلی میانگین بارش ماهانه افزایش یافته اما الگوی مشخصی برای این تغییرات در مقیاس ماهانه در بین ایستگاههای مطالعاتی به دست نیامده است. تغییرات فصلی بارندگی طی دورههای آتی مورد مطالعه به گونهای خواهد بود که در فصل زمستان افزایش و در فصل تابستان کاهش بارش را شاهد خواهیم بود. بررسی شدت بارش در قالب منحنیهای IDF نیز نشان دهنده افزایش حداکثر شدت بارش 30 دقیقهای طی دورههای آتی نسبت به دوره مشاهداتی در تمامی ایستگاهها به استثناء ایستگاه بابل میباشد. بیشترین و کمترین میزان حداکثر شدت 30 دقیقهای طی دورههای مورد مطالعه و در دوره بازگشتهای 2، 5، 10، 20، 50 و 100 ساله به ترتیب مربوط یه ایستگاه انزلی و سنگده میباشد. همچنین بیشترین میزان تغییرات حداکثر شدت 30 دقیقهای به میزان 3/38 درصد مربوط به ایستگاه گرگان در دوره بازگشت 100 ساله و طی سالهای 2099-2080 روی خواهد داد. کمترین میزان این تغییرات به میزان 88/0 درصد مربوط به ایستگاه بهشهر در دوره بازگشت 5 سال و طی سالهای 2030-2011 میباشد. نتایج تحقیق حاضر بیانگر تشدید وقایع بارش و پیامدهای آن بر رواناب، نفوذ، فرسایش خاک و رسوب سواحل جنوبی دریای خرز در آینده میباشد که مستلزم برنامهریزی جامع در راستای سازگاری با تغییرات اقلیمی پیشرو در منطقه شمال کشور خواهد بود.
https://www.waterjournal.ir/article_100751_5d9d80a5b03110d9ad4f6f1053472e0a.pdf
2019-12-22
190
204
10.22125/iwe.2019.100751
تغییر اقلیم
ریزمقیاس سازی
مدلLARS-WG
مدل HADCM3
شهلا
توانگر
sh.tavangar88@gmail.com
1
آبخیزداری، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
AUTHOR
حمیدرضا
مرادی
hrmoradi1340@yahoo.com
2
گروه مهندسی آبخیزداری، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
LEAD_AUTHOR
علیرضا
مساح بوانی
armassah@yahoo.com
3
دانشیار گروه مهندسی آب، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، ایران،
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
پهنه بندی خشکسالیهای اقلیمی و بزرگی خشکسالی با استفاده از شاخص SPI و روش زمین آمار کریجینگ(مطالعه موردی: استان کرمان)
خشکسالی تقریبا در تمام مناطق آب و هوایی رخ میدهد از جمله مناطق پر بارش و کم بارش و عمدتا به کاهش مجموع بارندگی دریافتی در یک دوره طولانی از زمان مثلا یک فصل یا یک سال مربوط میشود. خشکی یکی از ویژگیهای دائمی آب و هوای مناطق کم بارش است اما خشکسالی اختلالی موقتی است. یکی از مناطقی که در چند سال اخیر به شدت تحت تأثیر پدیده خشکسالی قرار گرفته است استان کرمان بوده، این حقیقت لزوم انجام تحقیقات گستردهای را در این زمینه بیان میکند. در این تحقیق از نمایه بارش استاندارد شده بارش SPI با هدف تعیین نقاط حساس به خشکسالی و شناسایی ویژگیهای خشکسالی در استان کرمان استفاده شده است. پس از جمع آوری دادههای بارش 59 ایستگاه موجود در استان اعم از بارانسنجی و سینوپتیک از سال 1353 تا 1383و حذف ایستگاههای دارای آمار ناقص، میزان نمایه SPI در مقیاسهای زمانی 1 ،3 ،6 ،9 و 12 ماهه بدست آمد، بررسی روشهای مختلف درونیابی برای پهنهبندی خشکسالی با استفاده از سیستمهای اطلاعات جغرافیایی (GIS) نشان داده است که روش کرجینگ برای درونیابی شدت دورههای خشک مناسب است. لذا با استفاده از این روش و با کمک نرم افزار (GS+ ) مقادیر نقطهای نمایه SPI (اعداد به دست آمده برای هر ایستگاه) به سطح تعمیم داده شد و همینطور با تعیین دورههای خشک ایستگاهها در مقیاسهای زمانی، نقشههای همشدت و نقشههای همارزش بزرگی تهیه شد. نتایج حاصل از این تحقیق مشخص میکند که قسمتهایی از جنوب غربی و غرب استان در محدوده شهرستانهای بافت، رابر و سیرجان از نظر احتمال وقوع خشکسالی از حساسیت بیشتری برخورار هستند و هرچه مقیاس زمانی بالاتر میرود قدر مطلق مجموع دورههای خشک بیشتر میشود.
https://www.waterjournal.ir/article_100753_19db2a157628f7941fba20c5d99e024c.pdf
2019-12-22
205
228
10.22125/iwe.2019.100753
استان کرمان
بزرگی خشکسالی
پهنه بندی
خشکسالی اقلیمی
شاخصSPI
کریجینگ
پیمان
معدنچی
peymanmadanchi@gmail.com
1
حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران
AUTHOR
کاکا
شاهدی
k.shahedi@sanru.ac.ir
2
گروه مرتع و آبخیزداری ،دانشکده منابع طبیعی ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری ،ساری، ایران
AUTHOR
محمود
حبیب نژاد
3
گروه آبخیزداری، دکتری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
AUTHOR
کریم
سلیمانی
solaimani2001@yahoo.co.uk
4
استاد دانشگاه علوم کشاورزی ومنابع طبیعی ساری
AUTHOR
احمد
فاتحی مرج
fatehi1339@gmail.com
5
گروه تغییر اقلیم، دکتری، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل دقت معادلههای برآورد تبخیر- تعرق مرجع در مقیاس روزانه، ماهانه و فصلی در یک منطقه مرطوب
مدیریت صحیح آب در مزارع کشاورزی، تا حد زیادی به برآورد مناسب تبخیر- تعرق بهعنوان جزیی اساسی از چرخه هیدرولوژیکی، بستگی دارد. اگرچه روش فایو- پنمن- مانتیث توانایی تخمین تبخیر- تعرق مرجع را با دقت مناسب دارد، ولی بهدلیل پیچیدگی بیشتر آن، استفاده از روشهای سادهتر در فرایندهای برنامهریزی و مدلسازی اولویت دارد. در مطالعه حاضر، با استفاده از دادههای هواشناسی ایستگاه دشتناز ساری، قابلیت 14 روش برای برآورد مقادیر روزانه، ماهانه و فصلی تبخیر- تعرق مرجع ارزیابی شد. این روشها شامل، سه روش دما محور، چهار روش تابش محور، سه روش تبخیر محور و چهار روش ترکیبی بودند. کارایی هر روش با استفاده از آمارههای ضریب تعیین (R2)، جذر میانگین مربعات خطا (RMSE)، درصد خطا (PE) و انحراف میانگین مطلق (MAD) ارزیابی شد. بررسیها نشان داد که معادلات تابش محور نسبت به سایر روشها کارایی بهتری در برآورد تبخیر- تعرق مرجع داشتند. معادلات فایو- 24 تابشی (با R2=0.9 و mm/day RMSE=0.31)، ایرماک (با R2=0.97 و mm/day RMSE=0.15) و بلانی- کریدل (با R2=0.93 و mm/day RMSE=0.38) بهترین روشها بودند. دو روش ایرماک و ریتچی بیشترین دقت را در فصول پاییز و زمستان داشتند.. در فصل بهار استفاده از معادله فایو- 24 پن با میانگین خطای 5/0 میلیمتر (در مقایسه با مدل فایو- پنمن- مانتیث) و در فصل تابستان معادله روهور با میانگین خطای 8/6 میلیمتر توصیه میشود. براساس نتایج، روشهای ایرماک، فایو- 24- تابشی، ریتچی، پریستلی- تیلور و بلانی- کریدل بهترتیب پنج روش برتر در منطقه مطالعه بودند.
https://www.waterjournal.ir/article_100756_8a3fbe5c3175aefaaa063c2e645058c0.pdf
2019-12-22
229
246
10.22125/iwe.2019.100756
چرخه هیدرولوژیکی
دشت ناز
مدلسازی
معادلات تابش محور
نیاز آبیاری
اشکان
ملکشاهی
mamirashkan@yahoo.com
1
دانشجو
AUTHOR
عبداله
درزی نفت چالی
abdullahdarzi@yahoo.com
2
گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری
LEAD_AUTHOR
بهروز
محسنی
mohseni.b2019@pnu.ac.ir
3
هیات علمی دانشگاه \یام نور
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تخصیص بهینه آب با بکارگیری منحنی شکست تقاضا و الگوریتم وراثتی در بخش زراعت در حوضه زاینده رود
با توجه به افزایش بحران و کمیابی آب، تخصیص درست آب منابع موجود، چالشهای بزرگ مسئولان در حوضه زایندهرود است. کشاورزی و بخصوص بخش زراعت، بیشترین مصرف آب را در این حوضه به خود اختصاص دادهاست. بنابراین باید چگونگی تخصیص آب در این بخش به دقت مورد بررسی قرار گیرد. این مطالعه بدنبال آن است تا با تعیین ارزش اقتصادی و تخمین توابع اقتصادی آب در بخش زارعت با بکارگیری الگوریتم وراثتی و منحنی شکست تقاضا، به تعیین تخصیص بهینه آب بر اساس افزایش رفاه مصرف آب در حوضه زاینده رود بپردازد. جهت کاهش ریسک کشاورزی، از دادههای چهار سال متوالی و با در نظر گرفتن دو سناریو، استفاده شده است. نتایج نشان داد که تخصیص آب در بیشتر فعالیتهای زراعی در غرب زایندهرود از ارزش اقتصادی آب منفی برخوردار بوده که منجر به کاهش رفاه آب در این منطقه شده است. لذا بهترین تخصیص در بخش زراعت برای مصارف این بخش در مرکز و شرق این حوضه بوده است. همچنین نمودار تابع تقاضای آب در استان اصفهان بالاتر از تابع تقاضای آب در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد و مصرف آب در استان اصفهان مازاد رفاهی برابر با 694900268888 ریال در بر دارد. نتایج و پیشنهادات دراین مطالعه، به تصمیم گیرندگان و مدیران در جهت رسیدن به استفاده بهینه از آب و برنامه ریزی پایدار در این حوضه، یاری خواهد رساند.
https://www.waterjournal.ir/article_100757_78fa46a6e471e878831b9b5c735ff493.pdf
2019-12-22
247
260
10.22125/iwe.2019.100757
حوضه زاینده رود
منحنی شکست تقاضا
رفاه
الگوریتم وراثتی
سمانه
نگارچی
negarchi@gmail.com
1
بخش اقتصاد کشاورزی/ دانشکده کشاورزی/ دانشگاه شهید باهنر کرمان/ کرمان/ ایران
AUTHOR
محمد رضا
زارع
zare@mail.uk.ac.ir
2
دانشگاه شهید باهنر کرمان- گروه اقتصاد کشاورزی
LEAD_AUTHOR
صدیقه
نبی ئیان
s.nabieian@uk.ac.ir
3
استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
AUTHOR
رحمان
خوش اخلاق
r.khoshakhlagh@ase.ui.ac.ir
4
دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تعیین کنندههای رفتار حفاظت از آب گندمکاران شهرستان اٌرزوئیه با استفاده از تئوری انگیزش حفاظت
در شرایط بحران آب، واکاوی رفتار حفاظت از آب کشاورزان و تعیینکنندههای آن ضروری است. از این روی، پژوهش حاضر با هدف شناسایی تعیینکنندههای رفتار حفاظت از آب گندمکارن شهرستان اٌرزوئیه با استفاده از تئوری انگیزش حفاظت صورت پذیرفت. روش انجام این پژوهش کمّی و به شیوه پیمایش بود. جامعه آماری تحقیق گندمکاران آبی بخش مرکزی شهرستان ارزوئیه واقع در استان کرمان بود (1350=N) که تعداد 132 کشاورز با استفاده از جدول نمونهگیری بارتلت و همکاران به صورت تصادفی در بین روستاهای دهستان بخش مرکزی این شهرستان انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامهای محقق ساخته بود که روایی آن توسط پانلی از متخصصان دانشگاهی و بخش اجرا (کارشناسان مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان اٌرزوئیه) تأیید شد و پایایی پرسشنامه نیز با انجام مطالعه راهنما و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (86/0-58/0) بهدست آمد. نتایج حاصل از همبستگی اجزاء تئوری انگیزش حفاظت نشان داد که مؤلفههای هزینههای پاسخ، کارآمدی پاسخ و خودکارآمدی رابطه معناداری با رفتار حفاظت از آب دارند. فزون بر آن، در اعتبار سنجی تئوری انگیزش حفاظت، نتایج آزمون برازش مدل نشان داد که در مجموع شاخصهای DF/CMIN، NFI، IFI، CFIو RMSEAدر سطح مطلوبی قرار دارند و مؤلفههای تئوری انگیزش حفاظت قادر به تبیین بیش از 28 درصد از تغییرات در رفتار حفاظت از آب کشاورزان هستند که در این میان، خودکارآمدی تنها متغیر معنادار شناخته شد و تأثیر سایر متغیرها بر رفتار احراز نگردید. بهمنظور ایجاد درک عمیقتر از تعیینکنندههای رفتار حفاظت از آب گندمکاران از آزمون تحلیل خوشهای استفاده شد که نتایج نشان داد گندمکاران مورد مطالعه به سه گروه حفاظتگرای مثبتنگر، مصرفگرای منفینگر و مصرفگرای مثبتنگر قابل تفکیکاند.
https://www.waterjournal.ir/article_100758_defd8282bfb272b7414025614a9900c8.pdf
2019-12-22
261
278
10.22125/iwe.2019.100758
اٌرزوئیه
تئوری انگیزش حفاظت
حفاظت آب
رفتار حفاظتی
مدیریت آب کشاورزان
لیلی
شرفی پور
l.sharafipoor71@gmail.com
1
کارشناس ارشد ترویج کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، ایران
AUTHOR
مصطفی
احمدوند
mahmadvand@yu.ac.ir
2
دانشیار ترویج و توسعه کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، ایران
LEAD_AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بهینهسازی مصرف آب با استفاده از سیستم آبیاری تحت فشار (Tape) و بیلان رطوبتی خاک در زراعت ذرت دانهای در کرمان
به دلیل قرار گرفتن موقعیت جغرافیایی کشور ایران در شرایط خشک و نیمه خشک، همواره کمآبی و خشکسالی کشاورزی را تهدید میکند. آبیاری نواری تحت فشار(Tape) نمونهای از سیستمهای آبیاری تحت فشار است که در استفاده بهینه از آب مورد استفاده قرار میگیرد. تعیین زمان و مقدار آبیاری با در نظر گرفتن عوامل وابسته بسیار پیچیده است و از مشکلاتی است که همواره در پیش روی کشاورزان و کارشناسان بوده است. هدف از این طرح ارزیابی سطوح مختلف آبیاری با استفاده از سیستم آبیاری نواری تحت فشار (Tape) و تعیین آب مورد نیاز با استفاده از تانسیومتر در زراعت ذرت دانهای بود. آزمایش به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و و چهار تیمار آبیاری که شامل 3 تیمار مکش در FC 2/1، FC 5/1 و FC 8/1 و تیمار آبیاری برابر با نیاز آبی خالص گیاه (تیمار شاهد) بود که به مدت سه سال (1391-1389) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کرمان اجرا شد. برای اعلام زمان آبیاری با استفاده از تانسیومتر هنگامی که میزان تخلیه آب به حد نصاب آبیاری برای هر کدام از تیمارها رسید، عملیات آبیاری صورت گرفت. با توجه به دور و مقادیر آبیاری در تیمارها، تیمار شاهد بیشترین عملکرد محصول و بهترین کارآیی مصرف آب را داشت. با این وجود تیمار FC2/1 نسبت به سایر تیمارها عملکردی نزدیک به تیمار شاهد داشت. با توجه به این که میزان آب مصرفی در تیمارها تقریباً نزدیک به هم بوده و حتی تیمارهای FC5/1 و FC8/1 نسبت به تیمار FC2/1 اندکی آب بیشتری نیز مصرف کردهاند امّا به دلیل این که دور آبیاری در تیمار FC2/1 نسبت به تیمارهای دیگر کمتر بوده است و کرتها زودتر از تیمارهای دیگر آبیاری شدند عملکرد در غالب صفات مورد مطالعه بهتر گردیده است. با توجه به پارامترهای بررسی شده در این مطالعه میتوان تیمار FC2/1 را که نیازی به محاسبات عددی ندارد برای استفاده زارعین پیشنهاد داد.
https://www.waterjournal.ir/article_100759_4acc05c4c3cc5f52afa47096ab37c8df.pdf
2019-12-22
279
291
10.22125/iwe.2019.100759
: آبیاری قطرهای نواری (Tape)
کمآبیاری
بیلان آب خاک
تانسیومتر
ذرتدانهای
نادر
کوهی چله کران
nakch71@yahoo.com
1
1. استادیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج
LEAD_AUTHOR
حمید
نجفینژاد
2
استادیار پژوهشی بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر ، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران.
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
طبقه بندی ویژگیهای مهم کیفیت آبهای آبیاری و بررسی تاثیر آن ها بر عملکرد پسته
در سالهای اخیر نامطلوب شدن کیفیت آبهای آبیاری اثرات سوء زیادی بر رشد و تولید پسته گذاشته است. این مطالعه به منظور بررسی تاثیر پارامترهای مهم کیفی آبهای آبیاری و درجهبندی آنها بر عملکرد پسته انجام گردید. بدین منظور 53 منبع آب انتخاب شد. از هر منبع آب نمونههایی برداشت و تجزیه کامل شد ند. برای کلیه باغات پرسشنامههای عملکردی- مدیریتی تهیه گردید. بررسی روابط رگرسیون چند متغیره گام به گام نشان داد از پارامترهای بررسی شده به ترتیب شوری، SAR و بر آب آبیاری بیشترین تاثیر را بر عملکرد پسته دارند. ضریب همبستگی ( (R2رابطه بین عملکرد با شوری 82/0، SAR حدود 81/0 و بر برابر با67/0 می باشد. درجهبندی پارامترهای کیفی آب در کلاسهای مناسب (S1،S2 ، S3 ( و نامناسب (N) انجام گردید. افزایش بیش از حد مجاز پارامتر های بررسی شده، اثر کاهشی بر عملکرد داشته و حدود 65 درصد از عملکرد باغات تحت تاثیر این پارامتر ها میباشند. بررسیهای آماری نشان می دهد میانگین شوری آب منطقه مورد مطالعه 11 دسی زیمنس بر متر، SAR حدود 1/20 و بر 9/6 میلیگرم بر لیتر است که بیشتر از حد مجاز هستند. با توجه به تاثیر قابل توجه کیفیت آب بر عملکرد پسته، اعمال مدیریت آبیاری برای کاهش اثر سوء آن ضروری به نظر میرسد و در مناطق پستهکاری جدید طبقهبندی آبها بر پایه جدول پیشنهادی توصیه میشود.
https://www.waterjournal.ir/article_100760_90e2bf8f29229d93abb74357fb3918dd.pdf
2019-12-22
292
303
10.22125/iwe.2019.100760
هدایت الکتریکی
نسبت جذب سدیم
بر
عملکرد
پسته
علی
زین الدینی
ali_zeinadin@yahoo.com
1
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی کرمان،گروه خاکشناسی
LEAD_AUTHOR
مهدی
امیرپور
mehdi_amirpour@yahoo.com
2
محقق مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان
AUTHOR
فاطمه
ابراهیمی میمند
meymand1949@gmail.com
3
خاکشناسی موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران؛
AUTHOR
پیمان
اسفندیارپور
p_esfandiyar@yahoo.com
4
مربی پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایران؛
LEAD_AUTHOR