TY - JOUR ID - 150689 TI - ارزیابی و شبیه‌سازی تاثیر مدیریت سطح ایستابی بر عملکرد برنج و اجزای آن با استفاده از مدل DSSAT JO - نشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران JA - IWE LA - fa SN - 2251-7359 AU - رمضانی واسوکلائی, محسن AU - درزی, عبدالله AU - صابر علی, سید فرهاد AU - کاظمی, شهریار AD - گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری AD - گروه مهندسی آب- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری AD - استادیار گروه علوم و مهندسی باغبانی، مجتمع آموزش عالی تربت جام AD - گروه علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 12 IS - 4 SP - 157 EP - 175 KW - آبیاری غرقابی KW - بهره‌وری مصرف آب KW - شاخص سطح برگ KW - مدیریت سطح ایستابی DO - 10.22125/iwe.2022.150689 N2 - مدل­های شبیه­سازی ابزارهای مناسبی برای پیش­بینی اثرات سناریوهای مختلف مدیریتی و انتخاب مناسب­ترین راهکارها در سیستم های تولید کشاورزی می­باشند. در این تحقیق، پس از ارزیابی کارایی مدل DSSAT، اثر مدیریت سطح ایستابی بر رشد و عملکرد برنج بررسی شد. آزمایش­های مزرعه­ای مورد نیاز در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تیمار آبیاری و سه تکرار در طول یک ‌فصل کشت برنج در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری متداول یا غرقابی (شاهد) با ارتفاع 5 سانتی­متری آب در بالای سطح خاک (I1)، کنترل سطح ایستابی در سطح خاک (I2)، کنترل سطح ایستابی در عمق 5 سانتی‌متری (I3) و کنترل سطح ایستابی در عمق 15 سانتی‌متری (I4) بودند. در طول فصل کشت برنج و در زمان برداشت، شاخص سطح برگ، وزن خشک اندام هوایی، ارتفاع بوته، تعداد پنجه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه اندازه­گیری شدند. از داده­های تیمار I1 برای واسنجی و از داده­های سایر تیمارها برای صحت­سنجی مدل استفاده شد. در هر دو مرحله واسنجی و صحت­سنجی، مدل از کارایی مناسبی برای پیش­بینی تاریخ­های فنولوژیک، شاخص سطح برگ، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه برخوردار بود. در مرحله واسنجی و صحت­سنجی، جذر میانگین مربعات خطای نرمال شده به­ترتیب در محدوده 6/7- 7/0 و 6/7-1 درصد و شاخص توافق ویلموت به­ترتیب در محدوده 99/0-78/0 و 99/0-82/0 قرار داشت. تیمارهای آبیاری ازنظر ارتفاع بوته، تعداد پنجه در هر کپه، شاخص سطح برگ، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک دارای تفاوت معنی­داری بودند. از میان تیمارهای مختلف، بیشترین عملکرد دانه (5584 کیلوگرم در هکتار) مربوط به تیمار شاهد بود. میزان عملکرد دانه در تیمارهای I2، I3 و I4 به­ترتیب به میزان 7/4، 6/4 و 2/39 درصد کمتر از مقدار آن در تیمار شاهد بود. بهره­وری مصرف آب در تیمارهای I1، I2، I3 و I4 به­ترتیب 48/0، 65/0، 83/0 و 73/0 کیلوگرم بر مترمکعب بود. بر اساس نتایج، جهت حفظ تولید برنج ضمن صرفه‌جویی آب، استفاده از روش کنترل سطح ایستابی در عمق 5 سانتی‌متری سطح خاک توصیه می‌شود. UR - https://www.waterjournal.ir/article_150689.html L1 - https://www.waterjournal.ir/article_150689_c536889294720912d1d5b0c1d368ab18.pdf ER -