TY - JOUR ID - 70879 TI - رتبه‌بندی رویکردهای مدیریت سیلاب با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و ارزیابی داده‌های ترکیبی JO - نشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران JA - IWE LA - fa SN - 2251-7359 AU - بنی حبیب, محمد ابراهیم AU - لقب دوست آرانی, ابوالفضل AD - استادیار دانشگاه تهران AD - مهندسی منابع آب، دانشگاه تهران، Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 4 IS - 2 SP - 72 EP - 82 KW - تصمیم‌گیری چندمعیاره KW - حوزۀ گرگانرود KW - رویکردهای مدیریت سیلاب KW - شاخص‌های ارزیابی KW - مدل AHP KW - مدل EVAMIX DO - N2 - سیلاب اثرات مخربی بر محیط اجتماعی، اقتصاد و زیست­محیطی داشته و مدیریت سیلاب اثرات ناشی از تخریب سیل را مدیریت می‌کند. به دلیل چندبعدی بودن اثرات سیلاب، استفاده از مدل­های تصمیم­گیری چندمعیاره به عنوان یک سیستم تصمیم­گیری در مدیریت سیلاب، ضروری است. در این مقاله جهت مدیریت سیلاب در حوزۀ گرگانرود، از مدل­های تصمیم­گیری چند معیاره تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و ارزیابی داده­های ترکیبی (EVAMIX) در رتبه­بندی هفت رویکرد مدیریت سیلاب شامل حفظ شرایط­طبیعی، بهره­برداری از سد­گلستان، احداث گوره، احداث کانال­انحراف، سامانۀ پیش­بینی و هشدارسیل، استفاده از بیمه­سیل و سامانۀ پیش­بینی و هشدارسیل توام با بیمۀ­سیل استفاده شده­است. به­منظور ارزیابی رویکردها از 11 شاخص شامل تلفات جانی مورد انتظار، نرخ­ بازیابی، تدریج، خسارت مورد انتظار سالانه، احساس­امنیت مردم، نرخ اشتغال­زائی، مشارکت مردمی، حفظ و بهبود مناظر­طبیعی، حفاظت از زیستگاه­حیات­وحش، حفاظت از کیفیت­ آب و امکان­پذیری­ فنی و سرعت­ اجراء استفاده شده ­است. نتایج رتبه­بندی رویکردها نشان –می‌دهد که دو مدل یاد شده، تنها در رتبه اول و دوم رویکردها با یکدیگر اختلاف داشته و مدل سلسله مراتبی رتبه اول را به رویکرد سازه­ای بهره­برداری از سد با وزن نهایی 285/0 و مدل ارزیابی داده های ترکیبی رتبه اول را به رویکرد غیرسازه­ای هشدارسیل توام با بیمه­سیل با وزن نهایی 182/0 اختصاص داده ولی در سایر رویکردها نتایج رتبه­بندی مدل­ها یکسان بوده­­است. مدل تحلیل سلسله مراتبی بیشتر به جنبه­های اجتماعی و زیست­محیطی توجه داشته و مدل ارزیابی داده­های ترکیبی جنبه­های اقتصادی و فنی را برتر دانسته­است. UR - https://www.waterjournal.ir/article_70879.html L1 - https://www.waterjournal.ir/article_70879_1152f27fa0353fc130a3fba5a3d8040b.pdf ER -