انجمن مهندسی آبیاری و آب ایراننشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران2251-73596420160822Modeling Roughness Coefficients in Vegetated Canals Based on Bed Particles Diametersمدلبندی ضریب زبری کانالهای خاکی با پوشش گیاهی بر مبنای قطر ذرات بستر جریان11573986FAابوالفضل ناصریبخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران،Journal Article20181016The indirect variables such as bed particles diameters could be applied to estimate roughness coefficients (RC) to decrease measurement costs. Bed particles diameters based relations were developed for non-vegetated channels. Therefore, the current study was conducted to evaluate bed particles diameters based relations (BPBR), to estimate roughness coefficients in vegetated canals for irrigation and drainage network of Moghan (in North-west of Iran) and to compare acquired RC from BPBR and RC from experiments and to model roughness coefficients in vegetatedcanals as a function of bed particles diameters. In irrigation and drainage network of Moghan 181 canals sections were selected to measure water flow velocity (with a flow meter) and canal cross sections. The Manning coefficients were estimated via water velocities, hydraulic radius and canal slopes. Results revealed that RC varied from 0.005 to 0.41 and averaged at 0.076 in vegetatedchannels. Also, Applying Strickler, Henderson, Garde and Raju and Bray (relations based on D<sub>50</sub>) and Ravdkivi, Bray, Lane and Carlson and Henderson (relations based on D<sub>65</sub> and D<sub>75</sub>) did not produce a suitable value for RC in vegetated channels. The particle diameters (D<sub>50</sub>, D<sub>65</sub> and D<sub>75</sub>) were applied to model roughness coefficient as a function of bed particles diameters in vegetated channels. Relative to the results from developed relations, the model results were relatively precision and recommendable. The correlation coefficient of RC with the particle diameters of D<sub>50</sub>, D<sub>65</sub> and D<sub>75</sub> were 0.91, 0.83 and 0.66, respectively. The advantages of developed models were accuracy, simplicity and facility in application.
<strong> </strong>برای کاهش هزینههای اندازهگیری ضریب زبری جریان در کانالهای خاکی میتوان از متغیرهای کمکی مانند قطر ذرات بستر استفاده نمود. روابط مبتنی بر قطر ذرات خاک کف و جدار کانالهای خاکی، به طور غالب برای بسترهای بدون پوشش گیاهی ارائه شدهاند. بنابراین پژوهش حاضر با هدف الف) تعیین ضریب زبری کانالهای خاکی دارای پوشش گیاهی در شبکه آبیاری و زهکشی مغان، ب) مقایسه ضریب زبری حاصل از روابط مبتنی بر قطر ذرات بستر با مقادیر واقعی و ج) ارائه مدلهای جدید برای ضریب زبری کانالهای خاکی بر مبنای قطر ذرات بستر انجام شد. برای انجام آزمایشها 181 مقطع از کانالهای خاکی در شبکه آبیاری و زهکشی مغان انتخاب شدند. سرعت جریان آب در مقاطع مختلف کانالها با استفاده از مولینه و مختصات نیمرخ عرضی مقاطع کانالها بهوسیله دوربین نقشهبرداری (ترازیاب) و یک شاخص مدرج تعیین شد. مقدار ضریب زبری با توجه به ابعاد و سرعت جریان آب در کانالهای خاکی از رابطه مانینگ به دست آمد. میانگین ضریب زبری در بسترهای خاکی دارای پوشش گیاهی 076/0 به دست آمد. کاربرد رابطههای استریکلر، هندرسون، گارد و راجو و برآی و رابطههای رودکیوی، برآی، لئین و کارلسون و هندرسون) به مقادیر قابل قبولی برای ضریب زبری کانالهای خاکی با پوشش گیاهی منجر نشد. به منظور ارائه و توسعه مدلهای مبتنی بر قطر ذرات بستر برای برآورد ضریب زبری بسترهای خاکی دارای پوشش گیاهی، از اندازههای D<sub>50</sub>، D<sub>65</sub> و D<sub>75</sub> ذرات بستر استفاده گردید. ضریب همبستگی ضریب زبری با این اندازه قطرها به ترتیب برابر 91/0، 83/0 و 66/0 بود. علاوه بر دقت قابل قبول مدلهای پیشنهادی، سهولت کاربرد و سادگی مدلها، مزیت دیگر آنها میباشد.https://www.waterjournal.ir/article_73986_3110c0ff6b2d88a61343de5673bbcac7.pdfانجمن مهندسی آبیاری و آب ایراننشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران2251-73596420160822Application of M5 Model for Rivers Suspended Sediment Evaluationکاربرد الگوریتم درختی M5 در برآورد رسوب معلق رودخانهها162873987FAسیده حدیث شاهرخیگروه مهندسی آب دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستانجواد ظهیریاستادیار، گروه مهندسی آب دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستاناحمد جعفریاستادیار گروه مهندسی آب دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامینJournal Article20181016Estimation of the suspended sediment load plays a very important role in water projects such as dam and surface water storage design, pollution and sediment transport in rivers and lakes, as well as design and maintenance the channels. The accuracy of conventional methods of sediment estimation, usually low and there are a big difference between their results. Therefore, in this study after preparing sediment and flow discharge data of hydrometric stations; Jow Kanak, Behbahan, Shadegan, Moshrageh and Cham Nezam, the M5 algorithm, has been used to determine the suspended sediment load. M5 tree algorithm is one of the newest data-driven models which divides the problem space into multiple branches and proposes equations for each branches. Flow discharge of each day and the day before have been used as an input variables and sediment discharge has been considered as an output variable to build and validate the tree model. Statistical analysis on tree model showed better compliance of tree model results with observed data in compare with sediment rating curve method. RMSE for training and validation phases at studied stations were 0.59 and 0.74 for M5 and rating curve methods, respectively. The results of this study showed that suspended sediment load could be accurately predicted using M5 tree algorithm. The results of this model, in addition to have an understandable and simple structure, could be used in practical issues as well.برآورد میزان بار رسوب در بسیاری از پروژههای آبی از قبیل ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﺪﻫﺎ و ﺣﻮﺿﭽﻪﻫﺎی ذﺧﻴﺮه آب ﺳﻄﺤﻲ، اﻧﺘﻘﺎل رﺳﻮب و آﻟﻮدﮔﻲ در رودﺧﺎﻧﻪها و درﻳﺎﭼﻪها و نیز ﻃﺮاحی ﻛﺎﻧﺎلها و ﻧﮕﻬﺪاری آنها اهمیت زیادی دارد. روشهای متداول برآورد بار رسوب عمدتا دقت پایینی داشته و نتایج روشهای مختلف تفاوت زیادی با یکدیگر دارد. بر همین اساس در این تحقیق پس از تهیه دادههای دبی رسوب مربوط به ایستگاههای هیدرومتری جوکنک، بهبهان، شادگان، مشراگه و چم نظام، از الگوریتم درختی M5 که یکی از مدلهای نوین داده کاوی به حساب میآید، جهت محاسبه بار معلق استفاده گردید. الگوریتم درختی M5 فضای مساله را به شاخههای متعدد تقسیم کرده و معادلاتی را جهت تخمین بار معلق رسوب در شاخههای مختلف ارائه میدهد. دبی جریان یک روز قبل و دبی همان روز به عنوان پارامترهای ورودی و دبی بار معلق رسوب نیز به عنوان پارامتر خروجی جهت ساخت و صحتسنجی مدل در نظر گرفته شد. آنالیزهای مختلف آماری بر روی معادلات ارائه شده توسط الگوریتم M5 نشان دهنده دقت بهتر مدل درختی در مقایسه با منحنی سنجه میباشد. در ایستگاههای مورد بررسی مقدار RMSE مدل درختی با توجه به دادههای آموزش و صحتسنجی 59/0 محاسبه گردید در حالیکه در مورد منحنی سنجه این مقدار 74/0 به دست آمد. بر اساس نتایج این تحقیق مدل M5 علاوه بر اینکه میتواند میزان رسوب معلق را با دقت بالایی برآورد کند دارای ساختار ساده و قابل فهم بوده و از نتایج آن میتوان جهت مسائل کاربردی سود جست.https://www.waterjournal.ir/article_73987_e064d165e229855dcd0ad8b1ca18579c.pdfانجمن مهندسی آبیاری و آب ایراننشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران2251-73596420160822Problems of Paddy Fields Development and Renovation Project Prioritization using Analytic Hierarchy Processاولویتبندی مشکلات طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی294673988FAبابک مومنیمربی، دانشگاه پیام نور، بخش کشاورزی، تهرانمحسن مسعودیانگروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساریمحمد علی غلامیگروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساریعلیرضا عمادیگروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعیJournal Article20181016Paddy fields development and renovation as the most important project to improve infrastructures of the rice sustainable production in North of Iran have had very slow Implementation pace due to various reasons and so that the project has been executed in less than 60000 hectares out of total paddy fields in Mazandaran province. Therefore, identification and prioritization of design, execution and operational problems is the basic requirements to change the existing situation. this research consider comparative comparison method between the design and as-built drawings, field monitoring of operating difficulties as well discussion and interview with experts. Then finalized list of problems, which used to develop a questionnaire with seven inquiries based on the Analytic Hierarchy Process (AHP). It contains four main indicators employers’ arrangements, design, execution and finally, operation and maintenance. So, 35 experts of paddy fields Development and Renovation were selected (from Jihad-e-Agriculture Organization, consulting engineers and the contractors) to fill out the questionnaire. The results indicate the fundamental limitations in order of priority are: failure to provide the timely required credits, the lack of integrated viewpoint on irrigation and drainage studies, the lack of f operational organizations same as agricultural NGOs, deficiencies in farmers training which needs for proper operation and maintenance of the projects and legal problems especially when private property is incompatible with the public profits. Therefore, serious offers of this research are change in the financing method of the projects, for example e use of combination of native and foreign countries finance, build of all layout components of project and use of other constructing project procedures such as EPC (Engineering Procurement Construction).
روند اجرایی طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری بعنوان مهمترین پروژه اصلاح زیرساختهای تولید پایدار برنج در شمال کشور به دلایل مختلف کند بوده، طوریکه تاکنون این طرح در کمتر از60 هزار هکتار از اراضی شالیزاری استان مازندران اجرا شده است. لذا برای تغییر در شرایط موجود، شناسایی مسایل و اولویتبندی مشکلات طراحی، اجرا و نظام بهرهبرداری ضرورتی مهم و اساسی است. در این پژوهش ابتدا از طریق مقایسه تطبیقی نقشههای طراحی و چونساخت، بازدید میدانی از مشکلات دوران بهرهبرداری، و بحث و تبادل نظر با کارشناسان مجرب مسائل اساسی شناسایی شد و پس از نهاییشدن فهرست مشکلات، پرسشنامهای با 7 سوال مبتنی بر فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در چهار موضوع تمهیدات پایه، طراحی، اجرا، بهرهبرداری و نگهداری تدوین شده و در اختیار 35 نفر از متخصصین سازمان جهاد کشاورزی، مهندسین مشاور و شرکتهای مجری طرح قرار گرفت. نتایج نشان داد؛ محدودیتهای اساسی طرح به ترتیب اولویت عبارتند از: نارسایی در تامین به موقع اعتبارات مورد نیاز، عدم توجه به ضرورت همهجانبهنگری و یکپارچهگی در مطالعات جامع آبیاری و زهکشی، فقدان نظام بهرهبرداری در قالب تشکلهای کشاورزی، ضعف آموزش بهرهبرداری و نگهداری صحیح و مشکلات قانونی موجود بویژه هنگام تعارض مالکیت خصوصی با منافع عمومی طرح. لذا تغییر در روش تامین مالی طرح نظیر استفاده از اعتبارات اسنادی بلندمدت داخلی و خارجی، اجرای کامل همه مولفههای طرح و استفاده از سایر روشهای اجرایی نظیر طرح و ساخت توام از پیشنهادات این پژوهش است.
<strong> </strong>https://www.waterjournal.ir/article_73988_4aa86c19c4304fc7a7206b62df33260b.pdfانجمن مهندسی آبیاری و آب ایراننشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران2251-73596420160822Prediction of Some Soil Hydraulic Properties Using Pedotransfer Functionsبرآورد برخی خصوصیات هیدرولیکی خاک با استفاده از توابع انتقالی456373989FAروزبه موذن زادهاستادیارگروه مهندسی آب و خاک، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران0000-0002-1057-3801بیژن قهرماناستاد گروه علوم و مهندسی آب ، دانشگاه فردوسی مشهد.Journal Article20181016Field capacity (FC) and permanent wilting point (PWP) are efficacious in determining net irrigation water depth. However, direct measurement of these properties is tedious, time consuming and costly especially on large scale. Soil pedotransfer functions (PTFs) as the indirect methods can replace by the direct methods. In this study, performance of the six available pedotransfer functions on FC and PWP moisture content predicting was evaluated on 112 soil samples that were collected from the north and northeast regions of Iran. The Root Mean Square Error (RMSE) values of menioned available PTFs were changed between 0.05 to 0.17 and 0.03 to 0.13 in moisture prediction on FC and PWP points, respectively. Therefore new PTFs were developed by Multiple Linear Regression (MLR) and Artificial Neural Network (ANN) techniques based on soil properties (90 samples) and the results were validated on different soils (22 samples). The results showed that both MLR technique with assigning the RMSE values approximately 0.035, 0.01, 0.027 and 0.024 to predict soil moisture content on FC and PWP, total available water and specific yield and ANN technique with assigning the values approximately 0.013, 0.007, 0.015 and 0.013 to the same properties, evaluated in appropriate performance. The results also showed that using variables such as geometric mean and geometric standard deviation particle diameter, fractal dimension and air-entry suction, for the first one on input variables of PTFs, improved the accuracy of the results significantly, although accepting of this theory requires more studies.ظرفیت زراعی (Field Capacity, FC) و نقطه پژمردگی دائم (Permanent Wilting Point, PWP) در تعیین عمق خالص آب آبیاری موثر میباشند. با اینحال اندازهگیری مستقیم این خصوصیات به خصوص در سطوح وسیع، مشکل، زمان بر و پر هزینه است. توابع انتقالی خاک جزو روشهای غیر مستقیمی است که میتواند جایگزین روشهای مستقیم گردد. در این تحقیق ابتدا عملکرد شش تابع انتقالی موجود در منابع در برآورد رطوبت در نقاط FC و PWP بر روی 112 نمونه خاک منتخب از شمال و شمال شرق کشور ارزیابی گردید. مقادیر ریشه میانگین مربعات خطا<br /> (Root Mean Square Error, RMSE) برای توابع انتقالی اشاره شده موجود ما بین 05/0 تا 17/0 و 03/0 تا 13/0 برای برآورد رطوبت به ترتیب در نقاط FC و PWP تغییر نمود. بنابراین توابع انتقالی جدیدی بر مبنای تکنک رگرسیون چندگانه خطی و شبکههای عصبی مصنوعی و با استفاده از خصوصیات تعدادی از نمونه خاکها (90 نمونه) بسط و توسعه یافت و نتایج آنها بر روی نمونه خاکهای متفاوتی مورد اعتبارسنجی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تکنیک رگرسیون چندگانه خطی با اختصاص مقادیر 035/0، 01/0، 027/0 و 024/0 برای شاخص RMSE به ترتیب در برآورد رطوبت در نقطه FC، PWP، آب قابل دسترس و آبدهی ویژه، و تکنیک شبکه عصبی با اختصاص مقادیر 013/0، 007/0، 015/0 و 013/0 برای همین شاخص و در مورد همان خصوصیات، عملکرد مناسبی داشتند. همچنین نتایج نشان داد که کاربرد متغیرهایی نظیر میانگین هندسی و انحراف معیار هندسی قطر ذرات، بعد فرکتالی و مکش ورود هوا، برای نخستین بار در ورودی توابع انتقالی، توانست به مقدار قابل توجهی دقت نتایج را بالا ببرد، اگرچه تایید این نظریه نیازمند مطالعات بیشتر میباشد.<br /> https://www.waterjournal.ir/article_73989_0059c7a56a9802f73ac9b4346509f84d.pdfانجمن مهندسی آبیاری و آب ایراننشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران2251-73596420160822Forecasting of water level in Urmia Lake using Time series, Artificial Neural Network and Neural Network-Wavelet.پیشبینی تراز آب دریاچه ارومیه با استفاده از روشهای سری زمانی، شبکه عصبی مصنوعی و شبکه عصبی- موجکی647773995FAمهدی کماسیاستادیار گروه عمران دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی (ره).0000-0003-0473-7264حامد نوذریاستادیار گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه بوعلی سینا همدانندا قشلاقیدانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب دانشگاه بوعلی سینا همدانJournal Article20181016<strong>Abstract</strong>
Urmia Lake in Iran is the second largest saline lake in the world. Due to various socio-economical and ecological criteria, Urmia Lake has important role in the Northwestern part of the country but it has faced many problems in recent years. Because of droughts, overuse of surface water resources and dam constructions water level is reduced. One of the important factors that has influence in correct management, is having a suitable point of view for future events in that field. So simulation and forecasting of hydrological variables has many importance. In this research, time series, Artificial Neural Network and Neural Network-Wavelet methods for presentation the best method in monthly scale for simulation and forecasting Urmia Lake water level is compared. Comparing these three methods indicates that forecasting with Neural Network-Wavelet due to considering monthly, seasonal and annual changes in the time series analysis, has the best Performance.دریاچه ارومیه دومین دریاچه شور جهان است و با توجه به معیارهای اجتماعی<sub>-</sub> اقتصادی و زیست محیطی نقش مهمی در منطقه شمالغرب ایران دارد که در سالهای اخیر با مشکلاتی مواجه شده است و به دلیل خشکسالی، استفاده بیش از حد آبهای سطحی و ساخت سدها تراز سطح آب آن کاهش یافته است. یکی از فاکتورهای مهم که در مدیریت صحیح در هر زمینهای، تأثیر دارد، داشتن یک دید و نگرش مناسب از اتفاقات آینده در آن زمینه است به همین دلیل شبیهسازی و سپس پیشبینی متغیرهای هیدرولوژیکی از اهمیت ویژهای برخوردار است. بنابراین در پژوهش حاضر به مقایسه سه روش پیشبینی سری زمانی آریما، شبکه عصبی مصنوعی و شبکه عصبی<sub>-</sub> موجکی جهت ارائه بهترین روش پیشبینی تراز سطح آب دریاچه ارومیه در مقیاس ماهانه پرداخته شده است. نتایج حاصل با توجه به معیار ضریب تبیین و جذر میانگین مربعات خطا مقایسه شد که نشاندهنده عملکرد بهتر شبکه عصبی<sub>-</sub> موجکی در مقایسه با دو روش سری زمانی آریما و شبکه عصبی مصنوعی، به دلیل لحاظ نمودن تغییرات ماهانه، فصلی و سالانه در قالب تجزیه سریهای زمانی میباشد.https://www.waterjournal.ir/article_73995_8eea6a2d66dde6dd583313130a08efd9.pdfانجمن مهندسی آبیاری و آب ایراننشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران2251-73596420160822The effect of leaching with different condition on effluent quality removed from calcareous saline soil columnsتاثیر آبشویی با شرایط مختلف بر کیفیت زهآب خروجی از ستونهای خاک شور و آهکی788973996FAمحدثه حسینی نیاآبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل، زابل، ایران_فرزاد حسن پورگروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل، زابل، ایرانهرمزد نقویهیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانفریبرز عباسیموسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرجشهریار باستانیاستادیار پژوهشی، موسسه پژوهشی آب و توسعه پایدار فلات، کرمان، ایرانJournal Article20181016Soil salinity is one of the most important factor which causing a considerable decrease in crop productivity of pistachio orchards in Kerman. In this research, the effects of applying different amendments on reclamation of a saline calcareous soil was investigated by using experimental soil columns. Treatments included: a) irrigation water, b) irrigation water + gypsum mixed with soil surface, and c) dissolved gypsum as well as d) sulfuric acid application. Leaching was done intermittently and 2 pore volumes (PVs) were allowed to pass through the soil columns. Based on the results, no significant difference was observed in the concentration of cations as well as EC among different treatments. Application of 1.5 PVs of irrigation water, removed 60% of the total sodium, 70% of magnesium and 70% of soluble salts from the soil column. The cumulative leached Ca<sup>2+</sup> caused by 2 PVs was very small, accounted for about 4 percentage of total content of Ca<sup>2+</sup>. Application of chemical amendments was not significant on infiltration rate as compared to irrigation water. In terms of water requirement for salt removal from 1 to 1.5 pore volumes, it is recommended that 1 pore volume of irrigation water which efficiently reduced soil sodium and magnesium concentration, soil EC and costs, is the suitable strategy for practical reclamation of the studied soil.شوری خاک یکی از مهمترین عواملی است که باعث کاهش چشمگیر بهرهوری محصول در باغات پسته در استان کرمان شده است. در این پژوهش، با استفاده از ستونهای خاک آزمایشگاهی، تاثیر استفاده از مواد اصلاحکننده مختلف بر احیای یک خاک شور آهکی بررسی شد. تیمارها شامل: الف) آب آبیاری، ب) آب آبیاری+ گچ مخلوط شده با خاک سطحی و ج) گچ محلول در آب و همچنین ج) اسید سولفوریک رقیق شده بود. آبشویی خاک بصورت متناوب و تا 2 برابر حجم منفذی ستون خاک(PVs) انجام شد. بر اساس نتایج، اختلاف معنیداری بین تیمارهای مختلف در میزان کاتیونها و EC زهاب خروجی از ستونهای خاک مشاهده نشد. کاربرد 5/1 حجم منفذی از آب آبیاری منجر به آبشویی 60 درصد سدیم، 70 درصد منیزیم و 70 درصد از کل نمک های محلول از ستون خاک گردید. میزان کلسیم خارج شده از خاک بسیار اندک بوده و تنها 4 درصد از کل کلسیم تجمع یافته از خاک توسط 2 حجم منفذی از آب آبیاری از ستون خاک خارج شد. در مقایسه با تیمار آب آبیاری، استفاده از مواد شیمیایی اصلاح کننده در بهبود سرعت نفوذ نیز موثر نبود. بنابراین، در کاربردهای عملی، با توجه به میزان آب مورد نیاز برای خروج املاح از 1 تا 5/1 حجم منفذی، و با درنظر گرفتن کاهش موثر میزان سدیم، منیزیم، EC و هزینههای اصلاح و آبشویی، میتوان کاربرد 1 حجم منفذی از آب آبیاری را بعنوان استراتژی مناسب برای اصلاح خاک مورد مطالعه توصیه نمود.https://www.waterjournal.ir/article_73996_94a6cbc577747fa7963413f8c6be0684.pdfانجمن مهندسی آبیاری و آب ایراننشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران2251-73596420160822Comparing evapotranspiration obtained from some of pan evaporation equations using ASCE Standard Penman-Monteith model in an arid climateمقایسه تبخیرتعرق حاصل از برخی معادلات تشت تبخیر با مدل پنمن-مانتیث استانداردASCE در یک اقلیم خشک9010273997FAسعید اصطهباناتیمهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایرانبهرام بختیاریاستادیار، بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایرانJournal Article20181016The present study aimed at investigating four different models to estimate pan evaporation coefficient (K<sub>p</sub>) to measure alfalfa-reference evapotranspiration. To this end the values of pan coefficient obtained from Cuenca, Allen and Priutt, Snyder and Orang equations in Kerman with arid climate were calculated. Then, the values of alfalfa-reference evapotranspiration (ET<sub>0</sub>) were measured using pan evaporation daily data in a period of five months (from 23/07/2013 to 21/12/2013) on experimental farm of Shahid Bahonar University of Kerman. Based on the daily weather data provided by the automatic weather station in this farm ( during the study), ET<sub>0</sub> was calculated using ASCE standard Penman-Monteith model and was used as an index to measure alfalfa-reference evapotranspiration obtained from the four stated models. The results indicated that d-index in Allen and Priutt model was closer to 1 (0.823) with fewer errors compared to those of the other models (RMSE=1.607 and MAE=1.412). Accordingly, among the four models under investigation, Allen and Priutt is suggested to estimate evapotranspiration using pan evaporation in such a climate.هدف از مطالعه حاضر ارزیابی چهار مدل مختلف برآورد ضریب تشت (K<sub>p</sub>) به منظور محاسبه تبخیرتعرق گیاه مرجع یونجه میباشد. به این منظور مقادیر ضریب تشت حاصل از چهار معادله کوئنکا، آلن و پروت، اشنایدر و اورنگ در اقلیم خشک کرمان محاسبه گردید و با استفاده از دادههای روزانه تبخیر از تشت در بازه زمانی پنج ماهه (امرداد تا آذر سال 1392) در مزرعه دانشگاه شهید باهنر کرمان مقادیر تبخیرتعرق گیاه مرجع یونجه (ET<sub>o</sub>) محاسبه گردید. با استفاده از دادههای جوی روزانه بدست آمده از ایستگاه هواشناسی خودکار واقع در این مزرعه (در بازه زمانی مطالعاتی)، ETo از روش پنمن-مانتیث استاندارد ASCE محاسبه گردید و به عنوان شاخصی برای ارزیابی تبخیرتعرق گیاه مرجع بدست آمده از چهار مدل مذکور مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که روش آلن و پروت شاخص توافق نزدیکتری به یک داشته (83/0d-index=) و مقدار خطاها نسبت به روشهای دیگر کمتر (412/1MAE= و607/1RMSE=) بوده است. در نتیجه از بین چهار مدل مورد مطالعه روش آلن و پروت به منظور برآورد تبخیرتعرق با استفاده از تشت تبخیر برای این منطقه پیشنهاد میشود.https://www.waterjournal.ir/article_73997_997809831c969bc66ca0ca97f247ce19.pdfانجمن مهندسی آبیاری و آب ایراننشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران2251-73596420160822Evaluation of quality and quantity changes of underground water in Fasa plain, Fars (2006 - 2013)بررسی تغییرات کمی و کیفی آب زیرزمینی دشت فسا- فارس( سال های 1387 الی 1392 )1031173998FAعبدالرسول زارعیاستادیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه فسا، شهر فسامهدی بهرامیگروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فسا، شهر فسا،0000-0002-9935-7899Journal Article20181016In this research, changes trend of quantity and quality of underground water and also trend of changes in drought in Fasa plain- Fars that is one of the most important population centers in Fars province evaluated. In order to this, data of 52 wells from plain in period 2006 to 2013 and precipitation data of Fasa station from 1967 to 2013 was used. To evaluate of data and assessment of time trend of them Aquachem and R softwares were used. Results of evaluation of changes trend in groundwater level showed that groundwater level has had decreasing trend in the recent two decades. So that average annual decline of water table level is about 0.95 meters per year. Results of evaluation of water quality changes in study period showed that the all quality parameters have had an increasing trend. Increasing trend of changes in Cl, Ca and TH in 90% level and in EC in 95% level are significant. This reflects that the quality of underground water has a decreasing trend. Evaluation of changes trend of drought showed that repetition of meteorological drought occurrence in recent decade (2003-2013) compared to the past four decades (1967- 2003) has been 2.5 times.در این تحقیق روند تغییرات کمی وکیفی آب زیرزمینی و همچنین روند تغییرات خشکسالی دشت فسا- فارس بعنوان یکی از مهمترین مراکز جمعیتی این استان مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا از دادههای کیفی 52 حلقه چاه در دشت فسا طی دوره زمانی 1387 تا 1392 و همچنین دادههای بارندگی ایستگاه فسا طی دوره زمانی 1967 الی 2013 استفاده گردید. به منظور ارزیابی دادهها و بررسی روند تغییرات زمانی آنها از نرمافزار های آماری (R) و Aquachem استفاده شد. نتایج بررسی تغییرات سطح آب زیرزمینی در2 دهه اخیر حاکی از روند نزولی آن بود، به طوری که متوسط افت سطح ایستایی آب، حدود 95/0 متر در سال میباشد. نتایج حاصل از بررسی تغییرات کیفیت آب در دوره زمانی مورد بررسی نشان داد که تمام فاکتور های کیفی دارای روند زیاد شونده میباشند. روند تغییرات زیاد شونده در فاکتورهای Cl، TH و Ca در سطح 90 درصد در EC در سطح 95 درصد معنیدار میباشد. این موضوع نشاندهنده روند نزولی در کیفیت آب زیرزمینی میباشد. بررسی روند تغییرات خشکسالی نشان داد، تکرار وقوع خشکسالی هواشناسی در دهه اخیر (2003 الی 2013) نسبت به چهار دهه گذشته (1967 الی 2003)، 5/2 برابر شده است.https://www.waterjournal.ir/article_73998_b382bbb4275370d6fd6de811c68f08b3.pdfانجمن مهندسی آبیاری و آب ایراننشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران2251-73596420160822Simulation and perdiction nitrate in ground water (Case study: south khorasan-Birjand aquifer)شبیه سازی و پیش بینی غلظت نیترات در آب زیرزمینی؛ مطالعه موردی خراسان جنوبی-آبخوان بیرجند11412773999FAزهرا رحیمزاده کیویمهندسی آب، دانشگاه بیرجندحمید کاردان مقدممنابع آب، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهرانسید محمودرضا بهبهانی بهبهانیگروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران،Journal Article20181016Groundwater is one of the main sources of drinking water supply, agriculture, and ... in Birjand region , So the management of underground water table is very important. GMS software is one of the most prestigious models based on groundwater modeling that considered with steady and unsteady flow. This model is able to simulate and predict the future status of an aquifer with defined scenarios. The purpose of building a conceptual model is to simplify the field problem and organize the associated field data so that the system can be analyzed more readily. For Steady state September .month was selected that have less oscillation in water table, and for un-steady state October 80 to August 91 during 20 time steps were selected. After running the model, calibration and sensitivity analysis according to the underground water balance perform, and show that model is sensitive toward hydraulic conductivity and in unsteady state is sensitive toward specific yield. Based on balance equation the aquifer will have 10 meters shortage in water table in aquifer in 5 years prediction. In this model for predict quality in birjand plain used MT3D modules. In the model due to lack of quality parameters, in MT3D only Nitrate (No3) was investigated and the results indicate the correlation between water table and increasing in nitrate. During 5 years increase nitrate in lowering of birjand city and agriculture land.آبهای زیرزمینی یکی از منابع اصلی تامین آب شرب، کشاورزی و ... در محدودهی مطالعاتی بیرجند میباشد، لذا توجه به امر مدیریت در سفرههای آب زیرزمینی بسیار حائز اهمیت میباشد. در این مطالعه به منظور مدیریت بر آبخوان بیرجند واقع در استان خراسان جنوبی با استفاده از نرمافزار GMS V.7 شبیهسازی کمی در دو حالت ماندگار و غیرماندگار انجام شد. با توجه به بیلان آب زیرزمینی در آبخوان، پارامترهای ورودی و خروجی در مدل کمی آب زیرزمینی تعریف شد. حالت ماندگار در مهرماه 1380 که روند تغییرات سطح ایستابی نوسانات کمتری داشته و حالت ناماندگار از مهر 80 تا شهریور90 در طی 20 گام زمانی شش ماهه در نظر گرفته شد. با انجام آنالیز حساسیت مدل، هدایت هیدرولیکی در حالت ماندگار و آبدهی ویژه در حالت ناماندگار به عنوان عامل حساس انتخاب شد. پس از انجام واسنجی، نتایج حاکی از بیلان آب زیرزمینی مدل، وضعیت بحرانی افت سطح ایستابی در آبخوان را نشان داد. براساس بیلان آبی بدست آمده وضعیت آتی آبخوان شبیهسازی و مقدار 10 متر افت سطح ایستابی برای مدت 5 سال پیشبینی شد. در مدل کیفی MT3D روند تغییرات نیترات بررسی شد و نتایج حاکی از همبستگی بالای بین افت سطح ایستابی و افزایش مقدار نیترات داشت. طی دوره ی 5 ساله افزایش مقدار نیترات در دو منطقه پاییندست شهر بیرجند و پایین دست اراضی کشاورزی بسیار مشهود میباشد.https://www.waterjournal.ir/article_73999_30f36605cd7efea8a2b4a2d7661ec705.pdfانجمن مهندسی آبیاری و آب ایراننشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران2251-73596420160822Irrigation and municipal water quality zoning by GISپهنه بندی کیفیت آب آبیاری و شهری با استفاده از GIS12813774000FAسید هادی صادقیخیزداری، استان همدان، همدان، ایران_ همدانهدی قاسمیهگروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان،،ایرانجواد مومنی دمنهبیابانزدایی، استان خراسان رضوی، مشهد، ایران،سید حجت موسویگروه جغرافیا و اکوتوریسم، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان،Journal Article20181016<strong>Abstract</strong>
Water quality determining in water resources evaluation is significantly important and its monitoring and zoning are key factors which should be considered in town planning. The aim of this study is identifying the most appropriate interpolation method for water quality determining by using Schuler and Will Cox diagrams in drink and agriculture sectors. Over this study, 22 piezometric wells are used in an unconfined aquifer located in Malayer plain. To determine the quality of drink and agriculture water, Schuler and Will Cox diagrams that are the most common classification methods are used respectively. Geostatistical methods that namely Kriging, Co-kriging and Inverse Distance Weighing (IDW) are used in GIS for water quality zoning in the study area and their results are compared to each other as well. The results showed that the simple Co-kriging technique (spherical) is the most appropriate interpolator for interpolating and zoning the drink and agriculture water quality. Investigation of drink water quality based on Schuler diagrams with considering TDS and TH parameters showed that the drink water quality is divided into three groups; good, acceptable and inappropriate. In the agriculture sector based on Will Cox diagrams using EC and SAR parameters, agriculture water quality is measured into two groups; good and average.تعیین کیفیت آب در مدیریت منابع آب، از اهمیت خاصی برخوردار است و پایش و پهنهبندی آن به عنوان یک اصل خیلی مهم در برنامهریزیهای شهری باید مد نظر قرار گیرد. هدف از انجام این پژوهش، تشخیص مناسبترین روش میانیابی جهت تعیین کیفیت آب در بخش شرب و کشاورزی با استفاده از دیاگرامهای شولر و ویلکوکس است. در این تحقیق، 22 حلقه چاه پیزومتری در محدودهای با آبخوان آزاد در دشت ملایر مورد استفاده قرار گرفت. سپس به منظور تعیین کیفیت آب شرب و کشاورزی به ترتیب از نمودارهای شولر و ویلکوکس که معمولترین روشها برای طبقهبندی کیفیت آب است، بهره گرفته شد. به منظور پهنهبندی کیفیت آب محدوده مورد مطالعه، روشهای زمینآماری کریجینگ و کوکریجینگ و روش عکس فاصله در نرمافزار GIS استفاده شدند و همچنین نتایج هر کدام با یکدیگر مقایسه گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که مناسبترین روش برای میانیابی و پهنهبندی کیفیت آب شرب و کشاورزی، روش کوکریجینگ ساده (کروی) است. در بررسی کیفیت آب شرب بر مبنای دیاگرام شولر با ملاک قرار دادن پارامترهای اصلی (TDS و TH) مشخص شد که وضعیت کیفی آب شرب منطقه در سه دسته خوب، قابل قبول و نامناسب است. در بخش کشاورزی بر مبنای دیاگرام ویل کوکس و با بهره گیری از پارامترهای EC و SAR وضعیت کیفی آب کشاورزی دشت در دو دسته خوب و متوسط طبقه بندی شدhttps://www.waterjournal.ir/article_74000_d71171735888173c66b93be487b4fabb.pdfانجمن مهندسی آبیاری و آب ایراننشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران2251-73596420160822Determination of Pollution Indices for the Design of Wastewater Refinery Systems of Small Communities;
Case Study villages around Zarand, Kerman Provinceتعیین شاخصهای آلودگی برای طراحی تصفیهخانههای فاضلاب اجتماعات کوچک؛ مطالعه موردی روستاهای اطراف زرند، استان کرمان13815274001FAمجید محمود ابادیگروه مهندسی علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایرانJournal Article20181016Determination of propitiate pollution indices is important for the design of wastewater refinery systems in small communities and rural area. This study aimed to determine the best indices of pollution for the design of wastewater refinery systems in small communities based on short-term data. For this purpose, wastewater samples were taken from Dehmilan, Hotkan, Sarbagh and Sekukan refineries in 10 replicates, each at one week interval. Different parameters including BOD, COD, TOC, EC, TSS, TDS, DO, TKN, TP, pH, Temp, Turb and Alk and also the concentrations of Cd, Zn, Pb, Ni and Mo were measured using the standard methods. Results showed that the amounts of BOD, COD, TOC, TSS, DO, pH, Temp, Turb, Cd and Pb differed significantly among the refining systems, whereas, significant differences (p<0.05) were found for the other measured parameters. Based on the statistical analysis, BOD, COD, TOC, TSS and Turb were selected as the most important indices for the planning of small communities refining systems. The values (±standard deviation) for the above mentioned indicators were 223.4±19.6, 466.8±42.4, 81.13±5.7, 158.6±19.3 and 123.4±14.2, respectively. Based on the findings of this study, the obtained values can be suggested for the planning of any other designing wastewater refining systems in rural societies which are similar in climate and culture. تعیین شاخصهای آلودگی متناسب با شرایط کشور از اهمیت ویژهای برای طراحی سیستمهای تصفیه فاضلاب اجتماعات کوچک و مناطق روستایی برخوردار است. این تحقیق با هدف تعیین بهترین شاخصهای آلودگی برای طراحی سیستمهای تصفیه فاضلاب اجتماعات کوچک بر اساس آمار کوتاهمدت انجام شد. به این منظور، قبل و بعد از چهار تصفیهخانه فاضلاب در روستاهای اطراف زرند به اسامی دهمیلان، حتکن، سرباغ و سکوکان، هر یک در 10 مرحله و در فواصل زمانی یک هفتهای نمونهبرداری انجام شد. مقدار نیاز زیستی اکسیژن (BOD)، نیاز شیمیایی اکسیژن(COD) ، کربن آلی کل (TOC)، هدایت الکتریکی (EC)، کل مواد معلق (TSS) ، کل مواد محلول (TDS) ، اکسیژن محلول (DO)، ازت کل (TKN)، فسفر کل(TP) ، واکنش آب (pH)، درجه حرارت، کدورت و قلیاییت و همچنین غلظت عناصر سنگین کادمیوم، روی، سرب، نیکل و مولیبدن با روشهای استاندارد اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که مقدار BOD، COD، TOC، TSS، DO، pH، درجه حرارت، کدورت، کادمیوم و سرب بین فاضلاب ورودی به چهار سیستم تصفیه تفاوت معنیداری در سطح احتمال پنج درصد نداشت، درحالیکه برای سایر پارامترها اختلاف معنیدار بین تصفیهخانهها مشاهده شد. بر مبنای نتایج آنالیزهای آماری، پنج شاخص BOD، COD، TOC، TSS و کدورت بهعنوان مهمترین شاخصهای طراحی سیستمهای تصفیه برای اجتماعات کوچک انتخاب شد. مقدار متوسط (± خطای استاندارد) شاخص BOD برابر با 6/19±4/223، COD برابر با 4/42±8/466، TOC برابر با 7/5±13/81، TSS برابر با 3/19±6/158 و کدورت برابر با 2/14±4/123 تعیین گردید. با توجه به نتایج بهدست آمده پیشنهاد میگردد بهمنظور طراحی تصفیهخانهها در اجتماعات کوچک و مناطق روستایی که از لحاظ اقلیمی و فرهنگی مشابه روستاهای مورد مطالعه میباشند، پارامترهای طراحی در بازه اطمینان نتایج این تحقیق بکار گرفته شود.https://www.waterjournal.ir/article_74001_14e5e4afad705e09ee591bd4f8d916b1.pdfانجمن مهندسی آبیاری و آب ایراننشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران2251-73596420160822Introduction of proper medicinal plant in order to cultivate in dry lands areaبررسی و معرفی گونه های دارویی جهت کشت در دیم زارهای کم بازده منطقه کوه پنج بردسیر15316674002FAمحمدرضا کدوریپژوهشی بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزیفضل الله صفی خانیپژوهش بخش گیاهان دارویی و معطر موسسه تحقیقات جنگلها و مراتعغلام حسین رحمانیبخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایرانمحمد شریفی یزدیپژوهشی بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایرانداوود درویشی زیدآبادیپژوهش بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمان، ایرانJournal Article20181016Water shortages has always been a great concern as a limiting factor for agricultural production in Kerman province. Rainfed sowing may be recommended to bypass the problem. Because of high rates of potential evapotranspiration and limited water resources in arid and semiarid areas, it is expected more attention will be paid to study of the effects of rain fed culture on quality of medicinal plants. In order to investigate the establishment, growth and yield of some of perennial medicinal plants (Thymus caramanicus, Elaeagnus angustifolia, Olea europaeain, Thymus vulgaris, Rosa damascena, Thymus daenensis, Artemisia persica, Ferula assa feotida, Glycyrrhiza glabra, Rosmarinus officinalis, Lavandula officinalis, Salvia officinalis, Achillea millefolium ), the study was conducted using a randomized complete block design (RCBD) with 3 replications during 3 years from 2012 to 2014 in the Kohpanj mountains in the west of Bardsir city. During the growing seasons, the phonological and morphological events were recorded and finally analyzed by SAS software and the means were compared using Duncan's Multiple Range Test at 0.05 level. The results showed Thymus caramanicus, Elaeagnus angustifolia and Olea europaeain destroyed in the first summer because of environmental drought. Thymus vulgaris, Rosmarinus officinalis, lavandula officinalis, Achillea millefolium and Salvia officinalis Survived in the first year, but destroyed in the second year. Rosa damascena (85%), Thymus daenensis (60%), Artemisia persica (77%), Ferula assa feotida (100%) and Glycyrrhiza glabra (100%) had the most survival rate among the species. With aging, dry weight of the plants were increased. The greatest dry weights were in Thymus daenensis, Artemisia persica and Ferula assa feotida respectively equal 188, 135.6 and 16 g/m2. The greatest dry weight of root in Glycyrrhiza glabra (173.3 g/m2) obtaind in the third year. The most number of flowers in Rosa damascena (31 flowers per plant) obtained in the third year.
کمبود آب در استان کرمان همواره به عنوان یک عامل محدودکننده کشاورزی مطرح بوده است. یکی از راه حلهایی که برای حل اساسی مشکل کم آبی میتوان مطرح نمود توجه بیشتر به کشاورزی دیم است. زیاد بودن میزان تبخیر و تعرق و محدودیت منابع آبی در مناطق خشک و نیمه خشک، توجه بیشتر به مطالعه در مورد اثرات کشت دیم بر رفتار گیاهان دارویی را ایجاب میکند. به منظور بررسی استقرار، رشد و عملکرد گیاهان دارویی چند ساله شامل<br /> (Rosa damascena، Thymus vulgaris،Rosmarinus officinalis ، Artemisia pesica،Thymus daenensis، Glycyrrhiza glabra، Thymus carmanicus،Lavandula officinalis ، Achillea millefolium، Olea europaea، Elaeagnus angustifolia،Salvia officinalis ، Ferula assa foetida) در شرایط دیم آزمایشی به مدت سه سال در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی (RCBD) در 3 تکرار در منطقه کوهپنج شهرستان بردسیر اجراء گردید تا سازگارترین گونهها نسبت به خشکی مشخص گردد. در طی فصل رشد، آماربرداری مورفولوژیک و نیز نمونهبرداریهای لازم برای اندازهگیری شاخصهای رشد انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که کاشت گونههای سنجد، زیتون و آویشن کرمانی در تابستان سال اول به دلیل طول دوره خشکی بالا، موفق نبوده و گیاهان خشک گردیدند. هر چند در سال اول گونه های (آویشن باغی، بومادران، مریم گلی، رزماری و اسطوخودوس) توانستند به رشد خود ادامه دهند اما در سال دوم، عدم بارندگی در زمان مناسب ( اوایل بهار و تابستان) منجر به خشک شدن و حذف گونهها گردید. گونههای مقاوم به خشکی که توانستند شرایط سخت سالهای مورد آزمایش را طی کنند شامل (گل محمدی با 85%، آویشن دنایی با 60%، درمنه ایرانی با 77% ، آنغوزه و شیرین بیان با 100 زنده مانی) با شرایط اقلیمی منطقه سازگار بودند. نتایج بدست آمده نشان داد تاج پوشش گونههای چند ساله مستقر شده با افزایش سن افزایش یافت. بیشترین ماده خشک در گونههای آویشن دنایی، آنغوزه و درمنه ایرانی به ترتیب معادل 188، 6/135 و 16 گرم در متر مربع و از سال سوم بدست آمد. وزن خشک ریشه شیرین بیان معادل 3/173 گرم در متر مربع و بیشترین تعداد گل در گل محمدی از سال سوم معادل 31 عدد حاصل شد.https://www.waterjournal.ir/article_74002_5cacd63b4caa6f7d7f6a3de9ebe983ac.pdf