تحلیل تغییرات مکانی و زمانی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی به کمک روش‌های زمین‌آمار و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: دشت سیرجان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مهندسی عمران دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

2 گروه مهندسی عمران، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

10.22125/iwe.2020.120736

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی توزیع مکانی پارامترهای کیفیت آب زیرزمینی دشت سیرجان با استفاده از نرم‌افزار Arc GIS می‌باشد. برای این منظور ابتدا داده‌های کیفیت آب از اداره آب و فاضلاب استان کرمان از سال‌های 1381 تا 1397 جمع آوری شد و داده‌های 5 سال (1381، 1385، 1390، 1395 و 1397) بعنوان سال‌های مبنا انتخاب شد. روش های کریجینگ ساده، کریجینگ معمولی و IDW برای درونیابی 12 پارامتر کیفیت آب به کار رفت. به منظور استفاده از روش‌های زمین‌آمار توزیع نرمال پارامترها بررسی و سپس واریوگرام پارامترها به منظور انتخاب بهترین مدل درون‌یابی با نرم افزار GS+ تعیین گردید. در نهایت نقشه‌های پهنه‌بندی هر یون با بهترین روش درون‌یابی با بهره‌مندی از نرم افزار Arc GIS رسم شد. نتایج بررسی کیفیت آب زیرزمینی منطقه نشان داد از میان روش‌های درون‌یابی، روش کریجینگ ساده برای اکثر نمونه‌ها بهترین روش می‌باشد و نتایج واریوگرام نشان داد مدل‌های کروی و نمایی بهترین مدل نیم تغییرنما می‌باشند. طبق نقشه‌های پهنه‌بندی غلظت یون‌ها طی سال‌های مورد مطالعه رو به افزایش بود و تجمع غلظت یون‌ها در غرب و جنوب دشت سیرجان بیش‌تر بود که این امر با موقعیت قرارگیری چاه‌ها و برداشت بی‌رویه آب از این منطقه برای کشاورزی در تعامل است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Determining Spatial and Temporal Variations of Groundwater Quality Parameters Using GIS and Interpolation Methods (Case Study: Sirjan Plain)

نویسندگان [English]

  • Bahareh Pirzadeh 1
  • Tahereh Asvar 2
1 Civil eng department, USB, Zahedan, Iran
2 University of Sistan and Baluchestan
چکیده [English]

The goal of this research is assessment spatial and temporal distribution of groundwater quality in Sirjan plain using Arc GIS software. For this purpose, groundwater quality data were collected from Kerman province of water and wastewater company from1381-1397 years. Simple Kriging, ordinary Kriging and IDW method were used to predict spatial distribution of groundwater quality parameters (12 parameters). The variogram of each parameter was drawn using GS+ software for fitting the best interpolation model. Then, spatial distribution maps of groundwater quality were drawn using Arc GIS. Results showed that ordinary Kriging was the best interpolation method for most of the parameters and spherical and exponential models were the best variogram model. According to spatial distribution maps, concentrations of ions were increasing during the years studied and pollution was aggregated in west and south parts of Sirjan plain which agreed with well locations and using groundwater for agriculture in those zones.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Groundwater
  • Interpolation
  • Sirjan Plain
  • Variogram
  • Arc GIS