بررسی فاکتور‌های مؤثر در اجرای سد‌های زیرزمینی مطالعه موردی: سد زیرزمینی میان رود راور در استان کرمان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 زمین‌شناسی مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد

2 استاد، گروه زمین شناسی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

چکیده

احداث سدهای زیرزمینی یکی از راه­کارهای مفید و مؤثر در تأمین آب در مقیاس کوچک، جهت مصارف مختلف می­باشد. این سازه­ها در اقلیم‌های خشک و نیمه خشک برای تأمین آب و مقابله با بحران کم آبی و خشکسالی در بسیاری از دره‌ها و خشک رودها با هزینه کم قابل اجرا هستند. احداث این سدها می‏تواند به بهبود وضعیت آبخوان‌ها و حفظ محیط زیست منجرگردد. در این پژوهش فاکتورهای مورد نیاز جهت انتخاب یک مکان مناسب برای احداث سد زیر زمینی در رودخانه میان رود شهرستان راور در استان کرمان مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور از مطالعات دفتری بر روی اطلاعات موجود و بررسی­های صحرایی استفاده شده است. پس از بررسی‌های اولیه بر روی سایت، مطالعات ژئوالکتریک جهت اطلاع از شرایط عمقی زمین شامل ضخامت و نوع رسوبات در محل محور و مخزن سد انجام گردید. با انجام حفاری دستی و بررسی‌های ژئوتکنیکی، علاوه بر بررسی وضعیت نوع رسوبات و سنک کف در محل محور، عمق سطح آب مشخص و میزان جریان زیر سطحی اندازه‌گیری گردید. علاوه براین در حد فاصل شهر راور تا محل سایت، روند تغییرات کیفی آب زیرقشری ناشی از انحلال رسوبات بستر رودخانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که سایت انتخابی از وضعیت مناسبی برای احداث سد زیر زمینی برخوردار می­باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation of effective factors on implementation of underground dams Case study: Meyanrud ( Ravar) underground dam in Kerman

نویسندگان [English]

  • iman Aghamolaie 1
  • Gholam reza Lashkaripour 2
  • Mohammad Ghafoori
1 PHD student, Department of Geology, Ferdowsi University of Mashhad., Iran
2 Dr, Ferdowsi University of Mashhad, Faculty of Sciences
چکیده [English]

The construction of underground dams is one of the effective solutions for the providing of water for different consumptions in minor ratio. These constructions are used for preventing the crisis and scarcity of water in tropical and semi tropical zones. These dams can improve the condition of environment and aquifers. In this research the necessary factors for selecting an appropriate place for making underground dam in Miyanrud River in Ravar city of Kerman province are investigated. For this purpose the desk studies and field investigation are performed. After the elementary studies on site, geoelectric studies are performed for recognizing of depth condition of ground such as thickness and sediment of source of dam. By manual digging and geotechnical investigations the depth surface of water and amount of under surface current water are measured. With the geophysical exploration and geotechnical investigations in axis and reservoir of underground dam, Underpass flow measurement at the section of the river, Groundwater Quality Assessment and also the routing of Salinity of Subsurface flow, the proposed site of underground dams was investigated at the distance between Ravar city to margin of desert. Results showed that the selected site has relatively suitable condition to construct an underground dam.

کلیدواژه‌ها [English]

  • underground dam
  • underpass flow
  • Ravar
  • arid climates

مراجع

1. امینی زاده بزنجانی، م. ر. 1379. سد خاکی زیر زمینی کندر کهنوج الگویی مناسب جهت کاهش اثرات خشکسالی، اولین کنفرانس ملی بررسی راهکارهای مقابله با کم آبی و خشکسالی. صفحه 519-509.
2. Basmaci, Y. 1983. Underground dams for groundwater development, Summary of paper to be presented at the groundwater technology divisions education section, International water well exposition St Louis, USA, Ground Water, 522 PP.
3.  Dahlin, t., M. hallberg and C. Hasteen. 1984. The  water  situation  around Chabwira. mberengwa district.-Midlands  province,  Zimbabwe. University of lund, LUTWDG/ TVTG, 80 PP.
4. Garagunis, C.N. 1981. Construction of an impervious diaphragm for improvement of a Subsurface water reservoir and simulations protection from migrating salt water, Bulletin of International Association Engineering Geology, 24, 169-172.
5. Giovanni, F.,  G. Marco and C. Fabio. 2008. A methodology for the pre-selection of suitable sites for surface and underground small dams in arid areas, A case study in the region of Kidal, Mali. Physics and Chemistry of the Earth, 33 , 74–85.
6. Gupta, R.N., K. P. Mukhergee and B .Singh. 1987. Design of underground artificial dams for mine water storage. International Journal of Mine Water, 6, 1-14.
7. Hansson, G. and  A. Nilsson. 1986. Groundwater  dams for rural  supplies  in  developing countries. Ground water, 24, 497-506.
8. Helweg, O.J. and  G. Smith. 1978. Appropriate technology for artificial aquifers. Ground water,16, 144-148.
9.  Ishida, S., T. Tsuchihara, S. Yoshimoto and M. Imaizumil. 2011. Review Sustainable Use of Groundwater with Underground Dams. JARQ 45, 51 – 61.
10. Nilsson, A. 1988. Ground water dam for small-scale water supply. Intermediate technology publication ltd.
11.  Ouerdachi, L., H. Boutaghane, R. Hafsi, T. Boulmaiz Tayeb. and F. Bouzahar. 2012. Modeling of underground dams Application to planning in the semi arid areas (Biskra, Algeria). Energy Procedia 18, 426 – 437.
12. Pavlin, B. 1973.  Establishment of  subsurface Dams and  utilization  of  natural  subsurface Barriers  for  realization  of  underground storage  in  the coastal  karst  spring zones and their protection against seawater intrusion. In Trans. 11 th Int. Congress on large dams, 1, 487- 501.
13. Piper, A.M. 1944. A graphical procedure in the geochemical interpretation of water- analysis. American Geophysical Union Transactions, 25, 914-923.
14. Silvafilho V., G. SobralBarcellos, C. Emblanch, B. S. Blavoux, M. MariaSella, Daniel, R. Simler, J. Cesar Wasserman 2009. Groundwater chemical characterization of aRio de Janeiro coastal aquifer SE Brazil; Journal of South American Earth Sciences, 27, 100–108.
15. Singh, A.K., G.C. Mondal, B.K. Tewary and A. Sinha 2009. Major ion chemistry, solute acquisition processes and quality assessment of mine water in Damodar Valley coalfield, India.Abstracts of the International Mine Water Conference 19th – 23rd October 2009, Pretoria, South Africa.
16. Stengel, H.V. 1968. Wasserspeicherung inden sanden eines riuers, Wissenschaftliche forschung in sudwestafrika (7. Folge). John Meinert (Pty) Ltd., Windhoek, S.W.A., 54 pp.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار