بررسی اثر شوری آب در آبیاری سطحی برمیزان شاخص تنش آبی گیاه CWSI))در برنامه‌ریزی آبیاری ذرت تابستانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 علوم مهندسی آب، آبیاری و زهکشی دانشگاه شهید چمران اهواز

2 2- استاد گروه آبیاری و زهکشی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز.

چکیده

برنامه­ریزی آبیاری در شرایط وجود تنش آبی و شوری، بسیار مشکل­تر از برنامه­ریزی آبیاری کامل است. استفاده از دمای پوشش سبز برای برنامه­ریزی آبیاری گیاهان یکی از روش­هایی است که مورد توجه محققین قرار گرفته­است. در این روش شاخص­های متعددی ارائه شده­است که ازبین آن­ها می­توان به شاخص تنش آبی گیاه CWSI)) به روش ایدسو اشاره کرد. به­منظور برنامه­ریزی آبیاری ذرت تابستانه در شرایط اقلیمی اهواز با استفاده از دمای پوشش سبز، در سال زراعی 93-1392 تحقیقی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز تحت آبیاری سطحی(جویچه‌ای) با دوتیمار کیفی آب شور ( ds/m5/ S1=و ds/m 5S5=) در سه تکرار انجام گرفت. براین اساس مقدار شاخص تنش آبی گیاه در شهریورماه برای دوتیمار S1 (حداقل شوری) و S5(حداکثر شوری) به ترتیب 14/0 و 26/0و در مهرماه 15/0 و 22/0 برآورد شد. به ازای افزایش شوری آب آبیاری از 5/2 دسی‌زیمنس بر متر به 5 دسی‌زیمنس بر متر اختلاف دمای پوشش سبز نسبت به دمای هوا حدود دو درجه افزایش پیدا نمود. معادله‌های خط مبنای بالایی برای تیمار S1، در شهریور ومهر­ماه به ترتیب =5.05  (Tc- Ta)ul و 4.975 = (Tc- Ta) ul  وبرای تیمار S5در شهریور و مهر ماه به ترتیب 2.85 =(Tc- Ta) ul و  2.6 Tc-Ta) ul = ) محاسبه شد. معادله خط مبنای پایینی تنش محاسبه شده در تیمار S1 و S5 گویای تنش آبی کمتر در تیمار S1 به علت پایین بودن خط مبنای پایینی آن نسبت به تیمار S5 بود. با استفاده از داده­های اندازه­گیری شده، برای برنامه­ریزی آبیاری سطحی گیاه ذرت تحت دو تیماS1 و S5 در شهریور و مهرماه روابطی تعیین و با استفاده از آن­ها و مقایسه (Tc-Ta)m(اندازه­گیری شده) با) (Tc- Ta)a مقدار مجازمحاسبه شده) می­توان زمان آبیاری را در هر دو تیمار تشخیص داد .

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessing of The Water Salinity Effect in Surface Irrigation on Index Rate CWSI (Crop Water Stress Index) for Scheduled Summer Maize.

نویسندگان [English]

  • Maryam Ghorbani 1
  • Saied bromand nasab 2
1 M.Sc. Student, Department of Irragation & Drainage, shahid Chamran Universuty Ahwaz
2 Professor, Water Science Engineering College, Ahwaz shahid Chamran Universuty
چکیده [English]

Irrigation scheduling with salinity and stresses, is much more difficult than Full irrigation. Using canopy temperature for plants irrigation scheduling is one of the methods that have been attention by many researchers. On of the usual method is presented by Idso.  This research intends to investigate irrigation scheduling of summer maize using crop canopy temperature in Ahvaz climate (2013-2014) using surface irrigation with two levels of salinity irrigation water( S1=2.5  ds/m ,S5=5 ds/m).Crop water stress index(CWSI) is calculated for the two treatments. The experiment had three replications. With due to the obtained results, The CWSI for the two treatments S1 (minimum salinity) and S5 (maximum salinity) in September 14 and October 15 were 0.26 and 0.22. Upper baseline for the S1, in September and October are 5.05 C0 and 4.975 C0 respectively.  For the S5 treatment the upper baselines in September and October were 2.85 C0 and 2.60 C0 respectively. Lower baseline also were calculated for the treatments. That was represented It is found that the S1 lower baseline is lower than the S5 treatment.  This is due to the S5 treatment was effected By tension more than the S1 treatment.  By using of measured data for scheduling irrigation maize in October and September with surface irrigation methods, some equations were determined.  By using of the equations and comparing measured with the calculated canopy and air temperature, time of irrigation can be detected.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key Words: CWSI
  • infrared thermometer
  • irrigation scheduling Surface irrigation
  • maize
منابع
برومند نسب، س.، س. طاهری قناد، و م. معیری. 1383. استفاده از درجه حرارت پوشش سبز گیاه برای برنامه‌ریزی آبیاری ذرت بهاره در شرایط خوزستان. مجله علمی کشاورزی، دانشکده کشاورزی اهواز، جلد 27، صفحات 56-47.
سهرابی مشک‌آبادی، ب. 1385. بررسی امکان استفاده از سیستم آبیاری بارانی و دماسنج مادون قرمز در برنامه­ریزی آبیاری پنبه در مناطق مرطوب. رساله دکتری رشته آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز.
سیفی، ا.، س. م. میرلطیفی، ح. دهقانی سانیج و م. ترابی. 1393. تعیین شاخص تنش آب برای درختان پسته تحت روش آبیاری قطره­ای زیر سطحی با استفاده از اختلاف دمای تاج گیاه و هوا. مجله مدیریت آب و آبیاری، دوره 4، شماره 1،صفحات 136-123.
 شاهرخ نیا، م. و ن . گودرزی. 1390. نقش برنامه ریزی آبیاری قطره ای در افزایش بهره وری مصرف آب ذرت .کنفرانس ملی هواشناسی و مدیریت آب کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران.
طاهری قناد، س. 1381. استفاده از درجه حرارت پوشش سبز گیاه جهت برنامه ریزی آبیاری ذرت بهاره در شرایط شمال خوزستان. پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب ،دانشگاه شهید چمران اهواز.
علیزاده ، ا. 1380. رابطه آب وخاک و گیاه . انتشارات آستان قدس رضوی ، چاپ دوم ، 355صفحه.
علیزاده ، ا. 1389. طراحی سیستم های آبیاری تحت فشار. انتشارات آستان قدس رضوی. چاپ چهارم، 368صفحه.
قربانی، م. 1393. برنامه ریزی آبیاری ذرت با استفاده از روش های کنترل رطوبت خاک، اندازه گیری دمای پوشش گیاهی و تشت تبخیر در شرایط اقلیمی اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب ، دانشگاه شهید چمران اهواز.
محمدی ، ه. 1392. برنامه ریزی آبیاری ذرت بهاره تحت آبیاری قطره ای با استفاده از دماسنج مادون قرمز در شرایط اقلیمی اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته آبیاری و زهکشی ، دانشکده مهندسی علوم آب ، دانشگاه شهید چمران اهواز.
وردی نژاد، و.، س. بشارت و ح. احمدی. 1390. برآورد حداکثر تخلیه مجاز رطوبتی ذرت علوفه‌ای در مراحل مختلف رشد با استفاده از اختلاف دمای پوشش سبز گیاه و هوا. نشریه آب و خاک (علوم وصنایع کشاورزی)، جلد25، شماره 26، صفحات 1352-1344.
 
Alderfasi, A. A. and D. C . Nielsen. 2001. Use of crop water stress index for monitoring water status and scheduling irrigation in wheat. Agricultural Water Management ,47:69-75.
Ballester C, J. Castel M. A. Jimenez-Bello J. R. Castel and D. S. Intrigliolo. 2013. Thermographic measurement of canopy temperature is a useful tool for predicting water deficit effects on fruit weight in citrus trees. Agricultural Water Management,122: 1-6.
Candogan, B. K., M. Shncik, H. Buyukcangaz and C. Demirtas. 2013. Yield, quality and crop water stress index relationships for deficit-irrigated soybean [Glycine max (L.) Merr.] in     sub-humid climatic conditions. Agricultural Water Management , 118 : 113– 121.
     Feng, Y. Y. and C. Z. Cong. 2003, Equilibrium of organic matter in heavy fraction for three long term experimental field soils in China, Pedosphere, 16(2):177-184.
     Henggeler, J. C. 2004. The conjuctive use of saline irrigation water on deficit irrigation. Ph. D, Dissertation, Texas University.
     Howell, T. A., j. L. Hat field, j. D. Rhoades and M. Meron. 1984. Response of Cotton Water Stress Indicators to Soil Salinity. Irrigation Science. 5:25-36.
     Idso, S . B ., R . J. Reginato and J. W.  Radin. 1982 . Leaf diffusion resistance and photosynthesis in cotton related to a foliage temperature based plant Water stress index.Agricultural Meteorology, 27:27-34.
      Orta, A. H., Y. Erdem and T. Erdem. 2003. Crop water stress index for Watermelon. Scientia Horticulture, 98: 121-130.
     O’Shaughnessy, S. A., S. R. Evett, P. D. Colaizzi and T. A. Howell, 2010 Automatic.irrigation  scheduling of grain sorghum using CWSI and time threshold. Decennial Irrigation Association Conference, December 5, 2010
 
    Testi , L., D. A. Goldhamer, F. Iniesta and M. Salinas. 2008. Crop water stress index is a sensitive water stress indicatorin pistachio trees. Irrigation Science. 26: 395–405.