TY - JOUR ID - 70431 TI - تأثیر برخی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی بر نفوذپذیری خاک در شرایط مزرعه‌ای JO - نشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران JA - IWE LA - fa SN - 2251-7359 AU - بنی حبیب, محمد ابراهیم AU - ایران پور, مهران AD - استادیار دانشگاه تهران AD - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لنجان، گروه مهندسی عمران، اصفهان، ایران Y1 - 2012 PY - 2012 VL - 2 IS - 4 SP - 14 EP - 25 KW - آهک KW - توزیع اندازه ذرات KW - نفوذپذیری KW - ویژگی خاک DO - N2 - خاک‌های مختلف به دلیل تنوع در ویژگی‌ها، رفتار متفاوتی در برابر نفوذ آب در خود نشان می‌دهند. تحقیق حاضر به بررسی نفوذپذیری خاک و نقش ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی بر آن در شرایط مزرعه‌ای می‌پردازد. به این منظور روش استوانه‌های مضاعف با عمق ثابت آب (5 سانتیمتر) در 15 سایت مختلف در سه تکرار استفاده و شدت نفوذ آب تا رسیدن به شرایط پایدار اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که دامنه شدت نفوذ نهایی بین 8/0 تا 6/34 سانتیمتر در ساعت و زمان لازم برای رسیدن به این نفوذ بین 20 تا 80 دقیقه بسته به خصوصیات خاک متغیر است. بافت خاک (توزیع اندازه ذرات اولیه) تأثیر معنی‌داری بر نفوذپذیری آن داشت به‌طوری‌که با افزایش 6 و 4/14 برابری ذرات رس و سیلت، نفوذپذیری نهایی به‌ ترتیب 1/5 و 7/38 برابر کاهش یافت. در مقابل، با افزایش میزان شن به میزان 8 برابر، نفوذپذیری نهایی افزایش 8/14 برابری نشان داد. همچنین از بین ویژگی‌های شیمیایی، میزان آهک اهمیت بیشتری داشت به طوری که افزایش 6/3 برابری آهک باعث کاهش شدت نفوذ نهایی به میزان 2/10 برابر گردید که دلیل آن قرار گرفتن آهک در اندازه رس و سیلت و نفوذپذیری کمتر این دو جزء نسبت به شن بود. نتایج روشن ساخت که نقش خصوصیات فیزیکی بویژه توزیع اندازه ذرات بر نفوذپذیری خاک بیشتر از ویژگی‌های شیمیایی است. یافته‌های این تحقیق نشان از لزوم پرداختن به نقش آهک در بررسی رفتار نفوذپذیری خاک‌های مناطق خشک و نیمه‌خشک دارد. UR - https://www.waterjournal.ir/article_70431.html L1 - https://www.waterjournal.ir/article_70431_4ad8ff35472459868be04f4801a1e2f1.pdf ER -