رحمتی پور, علی, معروفی, صفر. (1396). برنامه‌ریزی، تدوین و اولویت‌بندی راهبردهای توسعه پایدار منابع آب دشت سنقر با استفاده از مدل تحلیلی SWOT و ماتریس QSPM. نشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران, 8(1), 72-83.
علی رحمتی پور; صفر معروفی. "برنامه‌ریزی، تدوین و اولویت‌بندی راهبردهای توسعه پایدار منابع آب دشت سنقر با استفاده از مدل تحلیلی SWOT و ماتریس QSPM". نشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران, 8, 1, 1396, 72-83.
رحمتی پور, علی, معروفی, صفر. (1396). 'برنامه‌ریزی، تدوین و اولویت‌بندی راهبردهای توسعه پایدار منابع آب دشت سنقر با استفاده از مدل تحلیلی SWOT و ماتریس QSPM', نشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران, 8(1), pp. 72-83.
رحمتی پور, علی, معروفی, صفر. برنامه‌ریزی، تدوین و اولویت‌بندی راهبردهای توسعه پایدار منابع آب دشت سنقر با استفاده از مدل تحلیلی SWOT و ماتریس QSPM. نشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران, 1396; 8(1): 72-83.
برنامه‌ریزی، تدوین و اولویت‌بندی راهبردهای توسعه پایدار منابع آب دشت سنقر با استفاده از مدل تحلیلی SWOT و ماتریس QSPM
1مهندسی منابع آب، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی. دانشگاه بوعلی سینا
2دانشیار گروه آبیاری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا.
چکیده
چکیده در سالهای اخیر، کمبود ریزشهای جوی، رشد بیتدبیرانه تولید محصولات کشاورزی و عدم برنامه مناسب جهت کاهش اثرات نامطلوب ناشی از بحران آب، موجب افت شدید آبخوانهای کشور گردیده است. در این پژوهش به‌منظور استخراج راهبردهای مدیریتی جهت توسعه پایدار منابع آب دشت سنقر، از مدل SWOT استفاده گردید. این مدل با بررسی عوامل داخلی و خارجی (نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید) موثر بر منابع آب منطقه، راهبردهای موثر جهت بهبود وضعیت فعلی این منابع را معرفی مینماید. بر اساس نتایج بدست آمده، از بین عوامل داخلی، مهمترین نقاط قوت و ضعف منطقهی مورد بررسی، به ترتیب میزان بارش زیاد (بیش از 2 برابر متوسط کشوری) و صادرات چشمگیر آب مجازی میباشد. همچنین از بین عوامل خارجی، مهمترین نقاط فرصت و تهدید نیز، به ترتیب بهره‌گیری از رسانه‌ها، جهت فرهنگ‌سازی در مصرف آب و عدم تولید کافی محصولات زراعی استراتژیک در منطقه میباشد. با بررسی ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی، مشخص گردید که ضعفها و تهدیدهای منطقه بر قوتها و فرصتهای آن غلبه خیلی زیادی داشته و وضعیت منابع آب منطقه در حالت فوقالعاده بحرانی قرار دارد و برای رفع این وضعیت، میبایست هر چه سریعتر از ادامهی روند کنونی، از طریق اعمال راهبردهای تدافعی جلوگیری نمود.
Planning and prioritizing sustainable development strategy for the water resource of Songor plain using SWOT model and QSPM matrix
نویسندگان [English]
Ali Rahmatipour1؛ safar marofi2
1Former M.Sc. Student of Water Resources Engineering, Water Engineering Department, Faculty of Agriculture, Bu-Ali Sina University, Hamedan
2. Professor of Hydrology, Water Engineering Department, Faculty of Agriculture, Bu-Ali Sina University, Hamedan
چکیده [English]
Abstract
In the recent years, not only drought effect, but also a missed agricultural performance management system, as well as a strategic programming resulted the water crisis in more plaint of Iran. In this study, SWOT model was used, in order to develop a managing strategy for sustainable water resources development in the Songor plain. To this aim, the external and internal water resources effective factors (strengths, weaknesses, opportunities and threats) were introduced the effective strategies to improve the actual resource situation. The results showed from the internal factors: high rainfall amount (which is more than two times of the country record) and virtual water export are the strengths and weaknesses points of the study area, respectively. Based on the external factors, the opportunity and threat points are water efficiency and weak strategic crops produced, respectively. The internal and external factors investigation also showed weaknesses and threats points overcome on the strengths and opportunities points. Therefore, based on these results, water resource of the region is on the critical condition. Hence a rapid decision (with using defensive strategies) is necessary to resolve the conflicts of water crisis of the region.
کلیدواژه‌ها [English]
Key words: Sustainable development, water crisis, SWOT, Songor plain
مراجع
منابع:
بلالی، ح.، خلیلیان، ص و احمدیان، م. 1389. بررسی نقش قیمت‌گذاری آب در بخش کشاورزی بر تعادل منابع آب زیرزمینی. نشریه اقتصاد و توسعه کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی)، جلد24، شماره2، صفحه 185-194.
بشردوست، ا.، شجاعی، م و منصوری، م. 1390. برنامه ریزی کمی راهبردی و ارائه راهکارهای بهبود جایگاه علامت تجاری با استفاده از ماتریس .QSPM فصلنامه توسعه اقتصادی، شماره 17، صفحه 81-92.
پورحسینی، ح. 1393. مدل تحلیل سلسله مراتبی جهت تدوین راهبردهای الگوی مصرف بهینۀ آب در دشت همدان- بهار. گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان.
زاهدی پور, ه.، شریفی، م.، کداوری، ک.، اکبرپور، ا. 1392. بررسی و اولویت بندی راهکارهای مدیریت منابع آب استان خراسان جنوبی با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی. پنجمین کنفرانس مدیریت منابع آب ایران.
صلوی تبار، ع.، ضرغامی، م و ابریشمچی، ا. 1385. مدل پویایی سیستم در مدیریت آب شهری تهران. آب و فاضلاب، شماره 59، صفحه 12-28.
عطائی، م. 1389. تصمیمگیری چند معیاره. دانشگاه صنعتی شاهرود چاپ اول، 333 صفحه.
هاشمی مدنی، ف.، بنی حبیب، م. 1392. تدوین راهبردهای مدیریت منابع آب با استفاده از مدل SWOT به‌منظور دستیابی به توسعه پایدار ( مطالعه موردی: شهرستان شاهرود). دومین همایش ملی توسعه پایدار کشاورزی و محیطزیست سالم.
Bernroider, E. 2002. Factors in SWOT analysis applied to micro, small-to- medium and large software enterprises: an Austrian study. European Management Journal, 20(5), 562-573.
Gallego-A, J., Juizo, D. 2011. Strategic implementation of integrated water resources management in Mozambique: A SWOT analysis. physics and chemistry of the earth, 36: 14-15.
Hill, T., Westbrook, R. 1997. SWOT analysis: it is time for a product recall. long range planning, 30(1): 46-52.
Kalliorasa, A., Pliakasb, F., Diamantisb, I., Kallergisc, G. 2010. SWOT analysis in groundwater resources management of coastal aquifers: a case study from Greece. Water International 35: 425-441.
Nilsson, M., and Dalkmann, H. 2001. Decision-making and strategic environmental assessment. journal of Environmental Assessment Policy and Management. 3 (3): 305-327.
ابتدای صفحه