نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1
استادیار، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران.
2
استادیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات ، آموزش و ترویج کشاورزی
3
استادیار، بخش تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات،
4
استادیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج
5
استادیار، بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،
6
استادیار مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران.
10.22125/iwe.2023.383494.1707
چکیده
در مطالعه حاضر با هدف ارایه مناسب‌ترین الگوی کشت محصولات زراعی و باغی، اطلاعات پایه شامل اطلاعات هواشناسی بلندمدت، فنولوژی و ضریب گیاهی، ویژگی‌های فیزیکی خاک و مدیریت آبیاری جمع‌آوری شد. نیاز آبی گیاهان بر پایه تبخیر-تعرق گیاهی و بارش موثر مناطق موردنظر تعیین شد. بر اساس نیاز آبی تعیین شده و اطلاعات موجود در خصوص هزینه تولید، درآمد و آب دردسترس، مدل بهینه‌سازی الگوی کشت برای شش سناریوی متفاوت ارایه شد. سناریوی اول مبتنی بر ایجاد حداکثر درآمد و کاهش سطح زیرکشت، سناریوی دوم و سوم ایجاد حداکثر درآمد با حداقل سطح زیرکشت و مطابق با برنامه 5 ساله اول به ترتیب برای محصولات اصلی و محصولات اصلی بدون لحاظ سبزی و صیفی‌جات، سناریوی چهارم و پنجم ایجاد حداکثر درآمد با محدودیت منابع با حداقل سطح زیرکشت مطابق با برنامه 10 ساله اول به ترتیب برای محصولات اصلی و محصولات اصلی بدون لحاظ سبزی و صیفی و سناریوی ششم ایجاد حداکثر درآمد با لحاظ محدودیت منابع بوده است. نتایج نشان داد بیشترین بهره‌وری اقتصادی به ترتیب مربوط به سناریوی چهارم و پنجم، سناریوی ششم، سناریوی دوم و سوم و سناریوی اول بوده است. بر اساس نتایج مدل بهینه‌سازی مبتنی بر سناریوی چهارم سطح زیرکشت گندم و جو برای کلیه شهرستان‌ها کاهش یافته و ضمن حفظ سطح زیرکشت انار، افزایش سطح زیرکشت پسته در شهرستان-های استان یزد پیشنهاد شده است. از جمله پیشنهادات این مدل با اعمال سناریوی چهارم، افزایش سطح زیرکشت زعفران در کلیه شهرستان‌های استان یزد می‌باشد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Optimization of Cropping Pattern of Major Agricultural and Horticultural Crops in Yazd Province
نویسندگان [English]
-
Bita Moravejalahkami
1
-
MOHAMMAD EKRAMI
2
-
Shojaat Zare
3
-
Mohammad Reza Vazifeshenas
4
-
Seyyed Alireza Esmaeilzadeh-Hosseini
5
-
Mohammad Hassan Rahimian
6
1
Assistant Professor, Soil and Water Research Department, Yazd Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Yazd, Iran.
2
Department of Soil Conservation and Watershed Management Research, Yazd Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO)
3
Assistant Professor, Economic, social and extension Research Department, Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Mashhad, Iran.
4
Assistant Professor, Improvement Plant and Seed Department, Yazd Agricultural and Natural Resources Research and Education Center Research, AREEO, Yazd, Iran.
5
Assistant Professor, Plant Protection Research Dept., Yazd Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Yazd, Iran.
6
Ph.D. in Water Engineering, Researcher of National Salinity Research Center, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Yazd, Iran
چکیده [English]
In this study for determining the most proper cropping patterns of agricultural and horticultural crops, the basic information, including long-term climate data, crop phenology, crop coefficients, physical soil characteristics, and irrigation management, were collected. Crop water need was determined based on crop evapotranspiration and effective precipitation for the intended area. An optimization cropping pattern model was presented based on crop water needs and available information about production cost, income, and available water for six scenarios. The first scenario was based on maximum income and reducing the cultivation area; the second and third scenarios were based on minimum cultivation area and the first 5-year program for main crops and main crops without vegetables, respectively; the fourth and fifth scenarios were based on minimum cultivation area and the first 10-year program for main crops and main crops without vegetables respectively, and the sixth scenario was based on maximum income considering the limited resources. The results showed that the most value of economic productivity parameter is related to the fourth, fifth, sixth, second, third, and first scenarios, respectively. Based on the results of the optimized model and fourth scenario, the cultivation area of wheat and barley was reduced for all the cities of Yazd province, also keeping the cultivation area of pomegranate, increasing the cultivation area of pistachio was proposed in Yazd province. Additionally, the model based on the fourth scenario suggested increasing the saffron cultivation area for all cities of Yazd province.
کلیدواژه‌ها [English]
-
Productivity
-
yield
-
used water
-
cropping pattern
)