تخمین تلفات انتقال دررودخانه زنگمار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عمران آب واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی تهران

2 منابع آب دانشگاه تبریز

3 گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز

4 طرح و توسعه سازمان آب منطقه ای آدربایجان غربی

چکیده

در رودخانه‌ها به‌ویژه در رودخانه‌های فصلی هنگام سیلاب به دلیل تلفات انتقال در مسیر جریان، حجم آب در پایین‌دست کاهش می‌یابد. از این‌رو مدل‌سازی چنین فرایندی در مدیریت منابع آب و مهندسی رودخانه حائز اهمیت است. در این تحقیق با استفاده از روش برنامه‌ریزی بیان ژن، تلفات انتقال در مسیر رودخانه فصلی زنگمار واقع در شمال‌غرب ایران بر اساس هیدروگراف‌های ورودی و خروجی مشاهداتی در بازه بین ایستگاه‌های ماکو و پلدشت مورد بررسی قرار گرفت. پس از اعمال ورودی‌های مختلف و عملگر‌های متداول برنامه‌ریزی بیان ژن، هیدروگراف خروجی در ایستگاه پایین دست شبیه‌سازی گردید. بررسی شاخص‌های آماری نشان داد که عملکرد مدل برنامه‌ریزی بیان ژن در پیش‌بینی هیدروگراف خروجی قابل‌قبول بوده به‌طوری‌که برآورد تلفات انتقال در مقایسه با مقادیر مشاهداتی حدود 7/4% تخمین زده شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Estimation of transmition losses in Zangmar River

نویسندگان [English]

  • Masoumeh khalaj 1
  • Liela Naghipour 2
  • Sabereh Darbandi 3
  • Sajad Barshandeh 4
1 - Phd student of civil engineering, science and research campus of Islamic Azad univercity
2 2-Phd student of water resource management, Tabriz Univercity
3 - Associate Professor, Department of Water Engineering, Tabriz University
4
چکیده [English]

In rivers spatially ephemeral rivers, volume of water in downstream reduced due to transmission losses. Thus the modeling such process is important in water resources management and river engineering. In this study, using gene expression programming, transmission losses in zangmar River that is located in northwest Iran, based on observations input and output hydrographs in Mako and Poldasht stations has been calculated. After the introduction of various terminals and commen function in gene expression programming model, the output hydrograph in downstream stations were simulated. Statistical indices showed that the gene expression programming model predict output hydrograph acceptable so that the estimated output losses in comparison with the observed values ​​is 7/4%.

کلیدواژه‌ها [English]

  • flood hydrograph
  • Gene expression programming
  • transmission losses Zangmar River

مراجع

سالمی، ح. و ع. سپاسخواه. 1385. اصلاح معادلات تجربی نشت آب از کانال در منطقه روددشت اصفهان. علوم وفنون کشاورزی و منابع طبیعی . مجله علوم وفنون کشاورزی، جلد 10، شماره اول
  قبادیان ر. و م. خلج. 1391. برآورد عددی مقدارنشت از کانال‌های خاکی منطقه نازلو ارومیه و اصلاح ضرایب روابط تجربی برآورد نشت. مجله آب و خاک مشهد. جلد 10، شماره2.
 قبادیان ر. 1390. روندیابی سیلاب و تخمین تلفات نشت در رودخانه‌های فصلی با حل همزمان معادلات جریان غیر ماندگار و نشت. مجله آب و خاک مشهد. جلد 5، شماره2.
 قربانی ر. و ف. فربود نام. 1388. پیش‌بینی جریان رودخانه با استفاده از برنامه‌ریزی ژنتیک. مجله دانش کشاورزی. جلد 19، شماره1.
Aytek A. O. and Kisi. 2008. A genetic programming approach to suspendedsediment modeling. Journal of Hydrology 351L. 288-298.
 Boroto R. A. j. and A. H. M. Gorgens. 2003. Estimating transmission losses along the Limpopo River- an overview of alternative methods. Hydrology of the Mediterranean and Semiarid Regions IAHs Publ .no.278. 138-143.
 De Vries J. j. and I. Simmers. 2002. Ground water recharge: an overview of process and challenges.Hydrology J.10.5-17.
 Ferreira C. 2001. Gene expression programming in problem solving, In: 6th Online World Conference on Soft computing in Industrial Applications (Invited Tutorial.
Ferreira C. 2001. Gene expression programming: a new adaptive algorithm for solving problems, Complex Syst. b; 13 (2), 87–129.
 Ferreira C., Gene expression programming and the evolution of computer programs, In: Castro, L. N. and F. J. Von Zuben. 2004. Recent Developments in Biologically Inspired Computing.  pages 82-103, Idea Group Publishing.
Khatibi R,. M. A. Ghorbani, M. HasanpourKashani and O. Kisi. 2010. Comparison of three artificial intelligence techniques for discharge routing. journal of hydrology  v. 403. iss. 3-4,. 201-212.
 Lan L. J., V. J. Ferreira and E. D. Shirley. 1980. Estimating transmition losses in ephemeral stream channels. Hydrology and water Resources in Arizona and the south west. Proc. 1980 meeting Arizona Section.A.W.R.A. and Hydrology Section Arizona Nevada Academy of science. 193-202.
 Liong S. Y., T. R. Gautam, , S. T. Khu, V. Babovic,  M. Keijzer and N. Muttil. 2002 .Genetic programming: A new paradigm in rainfall runoff modeling. Journal of American Water Resources Association. 38 (3): 705-718.
 Lopes, H. S. and W. R. Weinert. 2004 .EGIPSYS: An enhanced gene expression  programming approach for symbolic regression problems., International Journal of Applied Mathematics and Computer Science. 14(3): 375-384.
 Preis A. and A. Ostfeld. 2008. A coupled model tree–genetic algorithm schemefor flow and water quality predictions in watersheds.Journal of Hydrology349: 364– 375.
Vivarelli R. and B. J. C. Perera. 2002. tansmission losses in natural rivers and streams.a reviewVictoria University of Technology, Melbourne.
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار