شبیه‌سازی آبیاری جویچه‌ای یک‌درمیان گندم با استفاده از مدل SIRMOD

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

تحقیقات کشاورزی فارس

چکیده

با توجه به کاهش کمی و کیفی منابع آب از یک سو و از سوی دیگر افزایش رشد جمعیت، یکی از اصلی‌ترین سیاست‌های کلان کشور برای امنیت غذایی، توسعه عمودی کشاورزی از طریق افزایش بهره‌وری آب می‌باشد. کم‌آبیاری به روش آبیاری جویچه‌ای یک‌درمیان یکی از روش‌های مدیریت آب در مزرعه بوده که کاربرد آن سبب افزایش بهره‌وری شده و تولید محصول به ازاء واحد آب آبیاری را افزایش می‌دهد. هدف از تحقیق حاضر ارزیابی و شبیه‌سازی جریان در آبیاری جویچه‌ای یک‌درمیان گندم با استفاده از نرم افزار SIRMOD است. جهت نیل به این هدف از داده‌های تحقیقاتی انجام شده طی سال‌های 1384 الی 1386 در ایستگاه تحقیقاتی شهید زنده روح کرمان استفاده شد. این تحقیق در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تیمار روش آبیاری جویچه‌ای معمولی و یک‏درمیان با دو فاصله کاشت 50 و 60 سانتی متر (T50، T100، T60 و T120) در سه تکرار انجام شده است. نتایج ارزیابی توسط مدل حاکی از این است که راندمان‌های کاربرد، آبیاری و توزیع آب در روش جویچه‌ای یک‌درمیان تا دو برابر روش جویچه‌ای رایج قابل افزایش می‌باشد. نتایج مقایسه زمان پیشروی آب در داده‌های حاصل از آزمایش و خروجی مدل اختلافاتی به میزان 4، 10، 27 و 43 دقیقه را به ترتیب در تیمارهای T60، T120، T100 و T50 نشان داد. در مجموع نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که آبیاری یک درمیان با فاصله 60 سانتی متر جویچه ها (T120)، برای محصول گندم حتی در خاک شنی لومی مناسب است و باعث افزایش راندمان‌های کاربرد، آبیاری و توزیع می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Simulation of Alternate Furrow Irrigation for Wheat using SIRMOD

نویسنده [English]

  • Amir Eslami
Assistant Professor of Agricultural Engineering Research, Agricultural and Natural Resources Research Center, Fars, Agricultural Research and Training Organization, Shiraz, Iran
چکیده [English]

According to decline in water resources availability and quality and also increases population growth, one of the most important strategic policies for food security is agricultural vertical development which can be achieved by improvement of water productivity. Deficit irrigation by employing alternate furrow irrigation is one of the methods of water management in the field that its application increases water productivity and yield per each irrigation water unit. This study was conducted to evaluate and simulate the alternate furrow irrigation for wheat using SIRMOD model. To reach these aim, some experimental data for Kerman Zenderooh agricultural and environmental research center during 2005-2007 were used. This research was based on randomized complete block statistical design with four treatments normal and alternate furrow irrigation method with two planting distances 50 and 60 cm (T50, T100, T60 and T120) in three replications. Evaluation results by model showed that efficiency of application, irrigation and distribution of water can be improved 2 times in alternate furrow method as compared to normal method. There were 4, 10, 27, 43 minutes difference between observed and computed data of water time advances in treatments T60, T120, T100 and T50, respectively. In total, observations showed that alternate furrow irrigation with a spacing of 60 cm (T120) is suitable for wheat, even in sandy loam soils. This increases the efficiency of application, irrigation and


distribution

کلیدواژه‌ها [English]

  • Alternate furrow irrigation
  • Deficit irrigation
  • SIRMOD model
  • Water productivity

مراجع

 
بهبهانی، م. ر. و ح. بابا زاده. 1384. ارزیابی مزرعه‌ای مدل آبیاری سطحی (SIRMOD) (مطالعه موردی در آبیاری شیاری). مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، سال 12، شماره 2. 10 ص.
بهرامی، م.، س. برومند نسب، س. جلیلی و ع. ع. ناصری. 1387. مقایسه مدل‌های نرم افزار SIRMOD در طراحی آبیاری جویچه‌ای در مزارع دانشگاه شهید چمران. دومین همایش ملی مدیریت شبکه‌های آبیاری و زهکشی. 8 ص.
حسن‌لی، م.، م. شمس زهرایی، ح. ابراهیمیان و ع. لیاقت. 1390. ارزیابی مزرعه‌ای مدل SIRMOD برای آبیاری جویچه‌ای یک در میان. نخستین کنفرانس ملی هواشناسی و مدیریت آب کشاورزی. 10 ص.
حیدری، ن.، ا. اسلامی، ا. قدمی، ا. کانونی، م. ا. اسدی و م. ح. خواجه عبدالهی. 1384. تعیین و ارزیابی بهره‌وری آب کشاورزی بعضی از محصولات غالب در مناطق مختلف ایران. گزارش تحقیقاتی. شماره 988. موسسه تحقیقات مهندسی کشاورزی. کرج. ایران.
حیدری، ن. و س. ا. حقایقی مقدم. 1380. کارایی مصرف آب بعضی محصولات غالب در مناطق مختلف ایران. گزارش برای وزارت جهاد کشاورزی. موسسه تحقیقات فنی مهندسی کشاورزی. کرج. ایران.
شینی دشتگل، ع.، ح. ع. کشکولی، ع. ع. ناصری و س. برومند نسب. 1388. اثر آبیاری جویچه‌ای یک‌در‌میان روی کارایی مصرف آب و ویژگی‌های نیشکر در جنوب اهواز. علوم آب و خاک، 13 (49): 57-45.
علیزاده، ا. 1385. طراحی سیستم‌های آبیاری، جلد اول طراحی سیستم‌های آبیاری سطحی. مشهد، دانشگاه امام رضا(ع). 452 ص.
عباسی، ف.، ا. ناصری، ف. سهراب، ج. باغانی، ن. عباسی و م. اکبری. 1394. ارتقای بهره وری مصرف آب. دستاورد پژوهشی، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، ناشر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی. 68 صفحه.
مجدزاده ب.، م. قبادی نیا، ت. سهرابی و ف. عباسی. 1387. ارزیابی دو مدل ریاضی SIRMOD و SRFR برای بررسی عملکرد آبیاری پیوسته و موجی. دومین سمینار راهکارهای بهبود و اصلاح سامانه‌های آبیاری سطحی. ص. 335 - 343.
Ali, M. H., M. R. Hoque, A. A Hassan and A. Khair. 2007. Effects of deficit irrigation on yield, water productivity, and economic returns of wheat. Agric. Water Manage. Vol. 92(3):151-161.
El-Halim A. A. 2013. Impact of alternate furrow irrigation with different irrigation intervals on yield, water use efficiency, and economic return of corn. CHILEAN Journal of agricultural research, 73(2): 175-180.
Latif M. and S. Mahmood . 2004. Field measurement and simulation of advance rates for continuous and surge irrigated furrows in Pakistan. Irrigation and Drainage.Volume 53, Issue 4, pages 437–447.
Nasri M., M.Khalatbari and H. Aliabadi Farahani. 2010. The effect of alternate furrow irrigation under different nutritional element supplies on some agronomic traits and seed qualitative parameters in corn (Zea maysL.). Journal of cereals and oilseeds 1(2):17-23.
Samadi, A. and A. R. Sepaskhah. 1984. Effect of alternative furrow irrigation on yield and water use efficiency of dry beans. Iran Agric. Res. 3: 95-115.
Sepaskhah A. R. and S. N. Hosseini. 2008. Effects of Alternate Furrow Irrigation and Nitrogen Application Rates on Yield and Water- and Nitrogen-Use Efficiency of Winter Wheat (Triticum aestivum L.). Plant Prod. Sci. 11(2): 250-259.
Thind, H. S., G. S. Buttar and M. S. Aujla. 2010. Yield and water use efficiency of wheat and cotton under alternate furrow and check-basin irrigation with canal and tube well water in Punjab, India. Irrigation Science, Published online.
Tsegaye, T., J. F. Stone and H. E. Reeves. 1993. Water use characteristics of wide spaced furrow irrigation. Soil Sci. Soc. Am. J. 57:240-245.
Walker, W. R. 2003. Surface irrigation simulation, evaluation and design, SIRMOD III. Guide and technical documentation. Biological and irrigation engineering Utah state university.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار