بررسی تغییرات کمی و کیفی آب زیرزمینی دشت فسا- فارس( سال های 1387 الی 1392 )

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه فسا، شهر فسا

2 گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فسا، شهر فسا،

چکیده

در این تحقیق روند تغییرات کمی وکیفی آب زیرزمینی و همچنین روند تغییرات خشکسالی دشت فسا- فارس بعنوان یکی از مهم‌ترین مراکز جمعیتی این استان مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا از داده‌های کیفی 52 حلقه چاه در دشت فسا طی دوره زمانی 1387 تا 1392 و همچنین داده‌های بارندگی ایستگاه فسا طی دوره زمانی 1967 الی 2013 استفاده گردید. به منظور ارزیابی داده‌ها و بررسی روند تغییرات زمانی آنها از نرم‌افزار های آماری (R) و Aquachem استفاده شد. نتایج بررسی تغییرات سطح آب زیرزمینی در2 دهه اخیر حاکی از روند نزولی آن بود، به طوری که متوسط افت سطح ایستایی آب، حدود 95/0 متر در سال می‌باشد. نتایج حاصل از بررسی تغییرات کیفیت آب در دوره زمانی مورد بررسی نشان داد که تمام فاکتور های کیفی دارای روند زیاد شونده می‌باشند. روند تغییرات زیاد شونده در فاکتور‌های Cl، TH و Ca در سطح 90 درصد در EC در سطح 95 درصد معنی‌دار می‌باشد. این موضوع نشان‌دهنده روند نزولی در کیفیت آب زیر‌زمینی می‌باشد. بررسی روند تغییرات خشکسالی نشان داد، تکرار وقوع خشکسالی هواشناسی در دهه اخیر (2003 الی 2013) نسبت به چهار دهه گذشته (1967 الی 2003)،  5/2 برابر شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of quality and quantity changes of underground water in Fasa plain, Fars (2006 - 2013)

نویسندگان [English]

  • , Abdol Rassoul Zarei 1
  • Mehdi Bahrami 2
1 Assistant professor in Department of Rang and Watershed Management. Faculty of Agricultural Science. Fasa University, Iran.
2 Assistant Professor, Department of water engineering, College of Agriculture, Fasa University, Fasa, Iran
چکیده [English]

In this research, changes trend of quantity and quality of underground water and also trend of changes in drought in Fasa plain- Fars that is one of the most important population centers in Fars province evaluated. In order to this, data of 52 wells from plain in period 2006 to 2013 and precipitation data of Fasa station from 1967 to 2013 was used. To evaluate of data and assessment of time trend of them Aquachem and R softwares were used. Results of evaluation of changes trend in groundwater level showed that groundwater level has had decreasing trend in the recent two decades. So that average annual decline of water table level is about 0.95 meters per year. Results of evaluation of water quality changes in study period showed that the all quality parameters have had an increasing trend.  Increasing trend of changes in Cl, Ca and TH in 90% level and in EC in 95% level are significant. This reflects that the quality of underground water has a decreasing trend.  Evaluation of changes trend of drought showed that repetition of meteorological drought occurrence in recent decade (2003-2013) compared to the past four decades (1967- 2003) has been 2.5 times.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Drought
  • Fasa Plain
  • Underground water
  • Water quantity
  • Water Quality

مراجع

اکرامی، م.، ذ. شریفی، ح. ملکی نژاد، م. اختصاصی. 1390. بررسی روند تغییرات کیفی و کمی منابع آب زیرزمینی دشت یزد. طلوع بهداشت. شماره 10، ص 91-82.
سماعی، م.، ا. ابراهیمی، م. احرام پوش. 1386، بررسی کیفیت فیزیکی و شیمیایی آب آشامیدنی شهر یزد، طلوع بهداشت، شماره 2، ص 50-57.
علیزاده، ا. 1385، اصول هیدرولوژی کاربردی، انتشارات دانشگاه فردوسی، ص 808.
فرج اللهی، ا. و ا. هاتفی. 1390. تحلیل خشکسالی هیدرولوژیک اب‌های زیرزمینی در منطقه سرخه، هفتمین همایش ملی علوم و مهندسی آبخیزداری ایران، دانشگاه اصفهان.
مظفری زاده، ج. و م. چیت سازان. 1386، بررسی تأثیر سازندهای زمین‌شناسی بر روی کیفیت منابع آب زیرزمینی دشت گتوند، اولین همایش زمین‌شناسی زیست‌محیطی و پزشکی، تهران.
Daniele, V., P. D. Jean  and L. Benoit. 2007. A spatial analysis of structural controls on karst groundwater geochemistry at a regional scale. Journal of hydrology. 244-255.
Dhar, R, K, Y. Zheng and M. Stute. 2008. Temporal variability of groundwater chemistry in shallow and deep aquifers of Araihazar, bangladesh. Journal of contaminate hydrology. 99(1-4):97- 111.
Dracup, J. A., K. S. Lee and E. G. Paulson. 1980. On the definition of droughts. Water Resources Research. 16(2):297-302.
Elci, A., O. Gunduz, C. Simsek and S. Celalttin. 2007. Spatial and temporal assessment of groundwater quality indicators and hydrogeological characterization of a karstic aquifer in western turkey. Araliable from:http://kisi.deu.edu.ir
Hayes, M. J., M. D. Svoboda. D. A. Wilhite. and O. V. Vanyarkho. 1999. Monitoring the 1996 drought using the Standardized Precipitation Index. BAMS 80 429-438.
Hirsh, R. M., and J. R. Slack. 1984. A non parametric trend test for seasonal data with serial dependence .Water Resources Research. 20.
Hisdal, H., and L. M. Tallaksen. 2003. Estimation of regional meteorological and Hydrological Drought Characteristics: a case study for Denmark. Journal of Hydrology. 281: 230–247.
Kendall, M. G. 1975. Rank Correlation Methods, 4th ed., Charles Griffin: London.
Malakotian, M., and A. Karami. 2004. Chemical quality change of the underground water resources of Bam and Baravat plain between 1997-2003.Hormozgan Medical Journal. 8 (2):109-116.
Mann, H. B. 1945. Nonparametric tests against trend, Econometrical 13, 245-259.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار