بررسی تأمین آب مورد نیاز بخش‌های مختلف شهر از طریق استحصال آب باران؛ مطالعه موردی شهر بناب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مهندسی آب، گروه مهندسی آب، دانشگاه تبریز، تبریز،

2 گروه مهندسی آب، دانشگاه زنجان،

چکیده

جمع­آوری آب باران می­تواند کمک زیادی به تأمین بخشی از نیازهای آبی مناطق خشک مانند ایران کند. در این تحقیق، پتانسیل شهر بناب برای استفاده از سیستم­های استحصال آب باران بررسی شد. بدین منظور مساحت بخش‌های مختلف شهر تعیین و با استفاده از میانگین 13 ساله (91-1379) بارندگی در ماه­های مختلف، حجم روانابی که می­تواند در این ماه­ها در سطوح مختلف شهر ایجاد گردد، محاسبه شد. نتایج نشان دادند که در صورت جمع­آوری رواناب کل سطوح شهر در هر ماه، %100 نیاز آبی مراکز عمومی، تجاری و صنعتی در ماه­های فروردین و اردیبهشت تأمین می­شود. همچنین مقداری از رواناب در این دو ماه قابل ذخیره است که می­توان از آن برای جبران کمبود ماه‌های خرداد تا مهر استفاده نمود. در حدود %100 نیاز آبی ماه­های آبان تا اسفند از طریق رواناب جمع­آوری شده در همین ماه­ها قابل تأمین است. با جمع­آوری رواناب از سطوح حیاط و پشت بام­های مناطق مسکونی در ماه­های فروردین تا اسفند، درصدی از نیاز آبی بخش خانگی قابل تأمین است. ماه­های مرداد و آبان نسبت به ماه­های دیگر به ترتیب کمترین (%59/0) و بیشترین (%25/43) مقدار این نیاز را می­توانند تأمین کنند. در صورت تأمین نیاز آبی هر ماه از طریق بارندگی مربوط به همان ماه در کل سطوح شهر، %100 نیاز آبی فضای سبز شهر در تمام ماه­ها به جز تیر و مرداد تأمین می­شود. با استفاده از بارندگی ماه­های فروردین تا خرداد علاوه بر تأمین کل نیاز فضای سبز این ماه­ها، می­توان کمبود ماه­های تیر و مرداد را نیز به­طور کامل تأمین نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation of Supplying Water Requirements in Different Parts of a City through Rainwater Harvesting ;a Case Study Bonab, Iran

نویسندگان [English]

  • Farshid Taran 1
  • Ghorban Mahtabi 2
1 PhD Student of Water Engineering, Department of Water Engineering, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Water Engineering, University of Zanjan, Zanjan, Iran
چکیده [English]

Rainwater harvesting can help extremely to supply a part of the water requirements of arid regions such as Iran. In this study, the potential of Bonab city in usage of rainwater harvesting systems was investigated. For this purpose, surface areas of the various parts of the city were determined and using 13 years (2000-2012) average rainfall in different months, the volume of runoff that can occur at different parts of the city was calculated. The results showed that if total runoff of the city’s area be collected every month, 100% of public, commercial and industrial’s water requirements in the months Farvardin and Ordibehesht are provided. Also, some of the runoff in two months can be stored to compensate for the lack of the months Khordad to Mehr. Approximately, 100% of the water requirement of the months Aban to Esfand can be supplied through the runoff collected in these months. The domestic water requirement can be supplied by collecting runoff from yards and roofs of residential areas in the months Farvardin to Esfand. Also, the months Mordad and Aban can provide the lowest (0.59%) and the highest (43.25%) amount of this requirement. If the water requirement of each month be supplied by the rainfall of the same month, then 100% of the water requirement of city’s landscapes will be provided in all month except Tir and Mordad. Using the Farvardin to Khordad’ rainfall, in addition to providing the total water requirement of landscapes in these months, the lack of the months Tir and Mordad could also be provided.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Bonab city
  • Rainfall
  • Rainwater harvesting
  • runoff

مراجع

منابع:
اسلامی، ا. و ح. ریاحی. 1384. تأثیر کاربرد مالچ در افزایش ذخیره رطوبتی خاک در باغات پسته. کارگاه فنی آبیاری سطحی مکانیزه، آذرماه 1384، ص 32-21.
اکبرپور، ا.، ش. صادقی، ح. فروغی فر و ع. شهیدی. 1394. مقایسه روش­های مکان­یابی مناطق مستعد جمع‌آوری باران به کمک سیستم پشتیبانی تصمیم (DSS) مبتنی بر GIS. جغرافیا و توسعه، سال سیزدهم، شماره 39، ص 164-147.
چکشی، ب. و ج. طباطبایی یزدی. 1391. استحصال آب باران شیوه ای جهت استفاده از دانش بومی به منظور تأمین آب در مناطق خشک. اولین همایش ملی سامانه های سطوح آبگیر باران. 23-22 آذرماه، مرکز آموزش جهاد کشاورزی خراسان رضوی، مشهد.
خاشعی سیوکی، ع.، ا. اکبرپور، ا. کشاورز و ح. فروغی فر. 1392. کاربرد تحلیل سلسله مراتبی فازی در تعیین مکان­های مناسب جمع­آوری آب باران (مطالعه موردی: دشت بیرجند). نشریه پژوهش­های حفاظت آب و خاک، سال بیستم، شماره 6، ص 106-87.
رشیدی مهرآبادی، م. ح.، ب. ثقفیان و ا. شمسایی. 1392. ارزیابی عملکرد سطوح آبگیر باران در مناطق مسکونی برای تأمین نیازهای آبی (مطالعه موردی: شهر قزوین). مجله سامانه­های سطوح آبگیر باران، سال اول، شماره 3، ص 38-29.
علیزاده، ا. 1393. اصول هیدرولوژی کاربردی. چاپ سی و هشتم. انتشارات دانشگاه امام رضا مشهد.
کردوانی، پ. 1379. منابع و مسائل آب در ایران، جلد اول: آب­های سطحی و زیرزمینی و مسائل بهره­برداری از آن‌ها. انتشارات دانشگاه تهران.
مبانی و ضوابط طراحی طرح­های آبرسانی شهری. 1371. دفتر تحقیقات و معیارهای سازمان برنامه و بودجه و استاندارد مهندسی آب وزارت نیروی ایران. سازمان برنامه و بودجه، مرکز مدارک اقتصادی-اجتماعی و انتشارات.
 
Abdulla, F. A. and A. W. Al-Shareef. 2009. Roof rainwater harvesting systems for household water supply in Jordan. Desalination, 243 (1-3): 195–207.
Akter, A. and Sh. Ahmed. 2015. Potentiality of rainwater harvesting for an urban community in Bangladesh. Journal of Hydrology, 528: 84-93.
Chin, D. A. 2000. Water-Resources Engineering, Prentice-Hall.
Chow, V. T., D. R. Maidment and L. W. Mays. 1988. Applied Hydrology. McGraw-Hill.
Eroksuz, E. and A. Rahman. 2010. Rainwater tanks in multi-unit buildings: A case study for three Australian cities. Resources, Conservation and Recycling, 54 (12): 1449–1452.
Imteaz, M. A., A. Ahsan, J. Naser and A. Rahman. 2011. Reliability analysis of rainwater tanks in Melbourne using daily water balance model. Resources, Conservation and Recycling, 56 (1): 80–86.
Jones, M. P. and W.F. Hunt. 2009. Performance of rainwater harvesting systems in the southeastern United States. Resources, Conservation and Recycling, 54 (10): 623-629.
Lawson, S., A. La Branche-Tucker, H. Otto-Wack, R. Hall, B. Sojka, E. Crawford, D. Crawford and C. Brand. 2009. Virginia Rainwater Harvesting Manual, The Cabell Brand Center, Salem, Virginia.
Mahmoud, W. H., N. A. Elagib, H. Gaese and J. Heinrich. 2014. Rainfall conditions and rainwater harvesting potential in the urban area of Khartoum. Resources, Conservation and Recycling, 91: 89–99.
Mbilinyi, B. P., S. D. Tumbo, H. F.Mahoo, E. M. Senkondo and N. Hatibu. 2005. Indigenous knowledge as decision support tool in rainwater harvesting. Physics and Chemistry of the Earth, 30 (11-16): 792–798.
Palla, A., I. Gnecco and L. G. Lanza. 2011. Non-dimensional design parameters and performance assessment of rainwater harvesting systems. Journal of Hydrology, 401 (1-2): 65-76.
Qadir, M., B. R. Sharma, A. Bruggeman, R. Choukr-Allah and F. Karajeh. 2007. Non-conventional water resources and opportunities for water augmentation to achieve food security in water scarce countries. Agricultural Water Management, 87 (1): 2–22.
Sen, Z., A. A. Alsheikh, A. S. Al-Turbak, A. M. Al-Bassam and A. M. AL-Dakheel. 2013. Climate change impact and runoff harvesting in arid regions. Arabian Journal of Geoscience, 6 (1): 287–95.
Silva, C. M., V. Sousa and N. V.Carvalho. 2015. Evaluation of rainwater harvesting in Portugal: Application to single-family residences. Resources, Conservation and Recycling, 94: 21–34.
Song, J., M. Han, T. Kim and J. Song. 2008. Rainwater harvesting as a sustainable water supply option in Banda Aceh. Desalination, 248 (1-3): 233–240.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار